एङ्गोला
एङ्गोला आधिकारिक रुपय् गणतन्त्र एङ्गोला (Template:Lang-pt, किकोङ्गो, किम्बुन्दु, उम्बुन्दु: Repubilika ya Ngola) दक्षिणी अफ्रिकाय् दूगु छगू देय् ख। थ्व देय्या दक्षिणय् नामिबिया, लोकतान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गो उत्तरय्, जाम्बिया पूर्वय् व एत्लान्तिक महासागर पश्चिमय् ला। थ्व देय्या राजधानी लुआन्दा ख। थ्व देय्या एक्स्क्लेभ (exclave) प्रान्त काबिन्दा (Cabinda)या सीमा गणतन्त्र कङ्गो व लोकतान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गोया सीमानाप स्वा।
| म्ये: एङ्गोला अभन्ते (पोर्तुगेस भाषा: "Forward Angola!") | |
 | |
| राजधानी | लुआन्दा |
| तधंगु सहर | Luanda |
| औपचारिक भाय | Portuguese |
| सरकार | बहुदलीय प्रजातन्त्र |
| - राष्ट्रपति | João Lourenço |
| - Prime Minister | Bornito de Sousa |
| Independence | from Portugal |
| - Date | November 11 1975 |
| क्षेत्रफल | |
| - फुकं | 1,246,700 किमि² (23rd) |
| (481,354 वर्ग माइल) | |
| - लयागु प्रतिशत (%) | negligible |
| जनसंख्या | |
| - 2005 एस्टिमेटेड | 15,941,000 (61st) |
| - 2014 सेन्सस् | 25,789,024 |
| - जनघनत्व | 20.69/किमि² (199th) (53.57/वर्ग माइल) |
| कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) | 2005 एस्टिमेट |
| - फुकं | $43.362 billion (82nd) |
| - प्रति छ्यं | $2,813 (126th) |
| मुद्रा | Kwanza (AOA)
|
| ई क्षेत्र | WAT (UTC+1) |
| - वर्खा (DST) | not observed (UTC+1) |
| इन्टरनेट TLD | .ao |
| कलिंग कोड | +244
|
थौंया एङ्गोलाया तटीय क्षेत्रय् १६गु निसें १९गु शताब्दीतक्क पुर्तगाली अन्वेषक व औपनिवेषकत वया च्वन। १९गु शताब्दीइ थ्व औपनिवेषकतेसं बिस्कं तट स्वया दुनेया थासय् नं थःगु उपनिवेश विस्तार यात। एङ्गोलाया वर्तमान क्षेत्र पोर्चुगलया १९-२०गु शताब्दीया औपनिवेशिकरणया लिच्वः ख। पोर्तुगालीतेसं १९गु शताब्दीया उत्तरार्धय् याःगु तीब्र औपनिवेशिकरण म्बुन्दा जातिया जुजुयात ज्वंसे सन् १९२०या दशकय् क्वचाल।[१] तःच्वःगु व ताःहाकःगु स्वतन्त्रता संग्रामया लिच्वः कथं थ्व देय्या स्वतन्त्रता सन् १९७५स जुल। स्वतन्त्रता धुंका थ्व देसय् सन् १९७५ निसें सन् २००२ तक्क गृहयुद्ध जुल। गृहयुद्ध जुसां देय्या छुं भागय् राजतन्त्र दया हे च्वन।
थ्व देसय् यक्व खनिज व पेत्रोलियमया रिजर्भ दु। थ्व देय्या अर्थतन्त्र सन् १९९०या दशक धुंका तच्वलं विकास जूगु दु। अथे जुसां थ्व देय्या जीवनस्तर सिक्क म्हो जु व थनया औशत आयु व शिशु मृत्यु दर तच्व जु।[२]
थ्व देय् अफ्रिकन युनियन, Community of Portuguese Language Countries, लातिन युनियन, Southern African Development Community आदिया सदस्य ख।
नां
सम्पादनएंगोला नां पोर्चुगिज औपनिवेशिक नां रेइनो डे एंगोला ('एंगोलाया राज्य') पाखें वःगु ख , गुगु पाउलो डायस डे नोभाइसया १५७१या चार्टरय् हे दकले न्ह्यः खनेदत। थ्व नां पोर्चुगिजतेसं न्गोला नामं काःगु ख। न्गोला न्डोन्गो व माताम्बाया जुजुतेगु पदवी ख।
प्रशासनिक विभाजन
सम्पादन
.jpg)
सन् २०१६ मार्च कथं अङ्गोलायात झिंच्यागू प्रान्त (provincias) व १६२गु नगर पालिकाय् बायातःगु दु । थ्व नगर पालिकायात हानं ५५९ कम्युन (टाउनशिप)य् बायातःगु दु। प्रान्तत थ्व कथं दु-
| ल्या | प्रान्त | मू ज्याकुथि | क्षेत्रफल (किमि २ ) | मनूल्या (२०१४ जनगणना) |
|---|---|---|---|---|
| १ | बेन्गो | क्याक्सिटो | ३१,३७१ | ३५६,६४१ |
| २ | बेंगुएला | बेंगुएला | ३९,८२६ | २,२३१,३८५ |
| ३ | बिए | क्युइटो | ७०,३१४ | १,४५५,२५५ |
| ४ | कबिन्दा | कबिन्दा | ७,२७० | ७१६,०७६ |
| ५ | क्वान्डो क्युबांगो | मेनोङ्गु | १९९,०४९ | ५३४,००२ |
| ६ | क्वान्जा नोर्टे | न्'दलतान्दो | २४,११० | ४४३,३८६ |
| ७ | क्वान्जा सुल | सुम्बे | ५५,६०० | १,८८१,८७३ |
| ८ | कुनेने | ओन्जिवा | ८७,३४२ | ९९०,०८७ |
| ९ | हुआम्बो | हुआम्बो | ३४,२७० | २,०१९,५५५ |
| १० | हुइला | लुबांगो | ७९,०२३ | २,४९७,४२२ |
| ११ | लुआन्दा | लुआन्दा | २,४१७ | ६,९४५,३८६ |
| १२ | लुण्डा नोर्टे | डुन्डो | १०३,७६० | ८६२,५६६ |
| १३ | लुण्डा सुल | सौरिमो | ७७,६३७ | ५३७,५८७ |
| १४ | मलन्जे | मलन्जे | ९७,६०२ | ९८६,३६३ |
| १५ | मोक्सिको | लुएना | २२३,०२३ | ७५८,५६८ |
| १६ | नामिबे | मोसामेडिस | ५७,०९१ | ४९५,३२६ |
| १७ | यूइगे | यूइगे | ५८,६९८ | १,४८३,११८ |
| १८ | जाइर | म्'बान्जा-कङ्गो | ४०,१३० | ५९४,४२८ |
लिधंसा
सम्पादन- ↑ See René Pélissier: Les Guerres grises: Résistance et revoltes en Angola (1845–1941), Montamets/Orgeval: Éditions Pélissier, 1977
- ↑ Life expectancy at birth. World Fact Book. United States Central Intelligence Agency (2014).
| विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Angola |