कुण्डलकेशी

कुण्डलकेशी (तमिल भासय्:குண்டலகேசி) तमिल भासय् नटकुटनार(Nathakuthanaar)जुं च्वयादीगु बौद्ध साहित्यया छगू खण्डित महाकाव्य ख। [] थ्व महाकाव्ययात तमिल साहित्यया न्याता महान् महाकाव्यय् छताया रुपय् कायेगु या। तमिल भाय्‌या महान् महाकाव्यय् थ्व महाकाव्य नापं सिलप्पतिकरम् (Silappatikaram),[] मनिमेकलाइ (Manimekalai),[] चिवक चिन्तामणि (Cīvaka Cintāmaṇi)वलयपति (Valayapathi)[] ला। थ्व न्याता महाकाव्यतेत तमिल भासय् ऐम्पॆरुङ् काप्पियङ्कळ् (ஐம்பெருங் காப்பியங்கள்) धका म्हसीकिगु या। मयिलैनतर (Mayilainathar)या नन्नुल् (Nannūl) धाःगु ग्रन्थय् दकलय् न्ह्यः ऐम्पॆरुङ् काप्पियङ्कळ्‌या बारेय् च्वयातःगु दु। अथे जुसां थ्व ग्रन्थय् न्याता महाकाव्यया नां धाःसा बियाःमतः। थ्व न्याता ग्रन्थया नां हे बियाःतःगु च्वसु धाःसा १८-१९गु शदीया तिरुतनिकैउल (Thiruthanikaiula) ख। थ्व स्वया न्ह्यः १७गू शदीया चिनाखँ तमिल विदु तुतु(Tamil vidu thoothu)इ "पञ्चकाव्यम्" धकाः न्याता काव्यया बारेय् च्वयातःगु दु। [][] थ्व काव्यया रचनाकाल करिब ५गू शदी इसं जूगु विज्ञतेगु अनुमान दु।

कुण्डलकेशी धम्मपदया भिक्षुणी कुण्डलकेशीया बाखँय् आधारित महाकाव्य ख।[] थ्व बाखँया मू पात्र कुण्डलकेशी (शाव्दिक अर्थ: सं कुलिंचिंगु मिसा) पुहार नांया नगरय् बनिया परिवारया म्ह्याय्‌मचा जुयाच्वन।[] वय्‌कःया वास्तविक नां "भद्रा" जुयाच्वन। भद्राया मां व मचा बिलय् हे मदयावन व भद्रा सिक्क आश्रित वातावरणय् तःधि जुल। छन्हु छम्ह "कालन" नांया खुंयात पुहार नगरया लँय् हयातःगु भद्रां खन। कालनया रुप खना भद्रायात कालन ययावल। कालनयात धाःसा डकैटीया निंतिं मृत्युदण्ड बीत्यंगु जुल। भद्रायात कालन यःगुलिं भद्रां थःगु अबुयात कालनयात मस्यायेत जुजुयाके इनाप यायेत धालः व जुजुयात कालनया वजनति हे लुं व ८१म्ह किसि पुलाः भद्राया अबुं कालनयात मुक्त याइ। थ्व धुंका कुण्डलकेशी(भद्रा) व कालन इहिपा यासें छुं ईया निंतिं सुखी जुया च्वनि।[] छन्हु भद्रां ख्यालिं कालनयात "खुं" धकाः सःति। थ्व खँ न्यना कालन सिक्क तं चाइ व तम्वं भद्रायात स्यायेगु विचाः याइ। कालनं भद्रायात नापंया गुंया च्वकाय् यंका अनया च्वयाय् दूगु भीरं घ्वाना स्यायेगु विचाः याइ। च्वकाय् थ्यने धुंका कालनं कुण्डलकेशीयात स्यायेगु विचाः याःगु खँ धाइ। थ्व खँ न्यना कुण्डलकेशीयात आघात जुइ व सी स्वया न्ह्यः छगू अन्तिम इच्छा कथं थःगु भातःया पुजा कथं भातःयात स्वकः चाःहिले धका फ्वनि। कालनं ज्यु धाइ। कालनया प्यखें चाःहिलिगु धुनिइ कुण्डलकेशीं कालनया ल्युने वनाः कालनयात हे घ्वाना च्वकां कुर्का बी।[] थथे प्राणरक्षाया निंतिं थःगु भातःयात हे स्यायेधुंका जूगु दुःखं याना कुण्डलकेशीं बुद्ध धर्मया संघय् वनाः थःगु ल्यं दनिगु जीवन भिक्षुणीया रुपय् बुद्धोपदेशना यासें व्यथित याइ।[१०][११][१२][१३][१४] वय्‌कलं जैन व हिन्दूत नाप वादविवाद यासें वादविवाद त्याःगु धकाः नं च्वयातःगु दु। वय्‌कलं अन्त्यय् निर्वांण प्राप्ति यात धकाः नं ग्रन्थय् धयातःगु दु।

लिधंसा

सम्पादन
  1. Aiyangar 2004, p. 360
  2. Silappathikaram Tamil Literature. Tamilnadu.com (22 January 2013).
  3. Manimegalai Tamil Literature. Tamilnadu.com (23 January 2013).
  4. Mukherjee 1999, p. 277
  5. Zvelebil 1992, p. 73
  6. M.S. 1994, p. 115
  7. कुण्डलकेशीया बाखँ
  8. Literature-Kundalakesi. Tamilnadu.com (4 February 2013).
  9. ९.० ९.१ Ramaswamy 2007, pp. 123-124
  10. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named krishnamurthy
  11. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named thinnai
  12. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named reader
  13. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named vu
  14. Singh 2008, p. 102