चीन

चीन हलिमया दकले अप्व जनसंख्या दूगु देय् ख। थ्व देय्या जनसंख्या १ अर्ब ३० कोटी दु। पूर्वी एसियाय् लाःगु थ्व देय्या सकल क्षेत्रफल करिब ९६ लख वर्ग किमि (३७ लख वर्ग माइल) दु। बुँया क्षेत्रफल कथं थ्व देय् हलिमया निगु दकले तःधंगु देय् ख। सकल क्षेत्रफल कथं थ्व देय् हलिमया ३गु वा ४गु दकले तःधंगु देय् ख (सकल क्षेत्रफलया परिभाषा कथं) ।

中华人民共和国
Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó
जनवादी गणतन्त्र चीन

ध्वांय चिं
म्ये: "March of the Volunteers" 《义勇军进行曲》 (Pinyin: "Yìyǒngjūn Jìnxíngqǔ")
चीनयागु नक्सा
राजधानी	Beijing 39°55′N 116°23′E
तधंगु सहर	Shanghai
औपचारिक भाय	Modern Standard Mandarin (or Putonghua)
सरकार	Single-party state, nominal communist state
- President (and CPC General Secretary)	Xi Jinping
- Premier	Li Qiang
- Congress Chairman	Wu Bangguo
- Conference Chairman	Jia Qinglin
Establishment
- Unification of China under the Qin Dynasty	221 BC
- Republic established	1 January 1912
- People's Republic of China proclaimed	1 October 1949
क्षेत्रफल
- फुकं	{{{area}}} किमि² (3rd/4th)
	({{{areami²}}} वर्ग माइल)
- लयागु प्रतिशत (%)	2.8
जनसंख्या
- 2010 सेन्सस्	1,339,724,852
- जनघनत्व	{{{population_density}}}/किमि² (53rd) ({{{population_densitymi²}}}/वर्ग माइल)
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि)	2011 एस्टिमेट
- फुकं	$11.316 trillion (2nd)
- प्रति छ्यं	$8,394 (91st)
मुद्रा	Renminbi (yuan) (¥) (CNY)
ई क्षेत्र	China Standard Time (UTC+8)
इन्टरनेट TLD	.cn .中國 .中国
कलिंग कोड	++86
a. ^ Simple characterizations of the political structure since the 1980s are no longer possible. b. ^ 9,598,086 km2 (3,705,842 sq mi) excludes all disputed territories. 9,640,821 km2 (3,722,342 sq mi) Includes Chinese-administered area (Aksai Chin and Trans-Karakoram Tract, both territories claimed by India), Taiwan is not included. c. ^ Information for mainland China only. Hong Kong, Macau, and territories under the jurisdiction of the Republic of China (Taiwan) are excluded.

राजनीति

चीन छगू एकल पार्टी राज्य ख। थ्व राज्य सञ्चालन चिनिया कम्युनिष्ट पार्टीं या। थ्व देशय् २२ प्रान्त ५गु स्वशासित क्षेत्र ४गु प्रत्यक्ष सञ्चालित नगर (बेइजिङ, तियाञिन, साङ्घाइ, व चोङकिङ), व निगु प्रायः थमंतुं शासित विशेष प्रशासनिक क्षेत्र हङ कङ व मकाउ ला। थ्व देय्या राजधानी बेइजिङ ख। चीनं ताइवानयात नं थःगु २३गु प्रान्तया रुपय् कायेगु या।

भूगोल

चीनया भूसतह तःधं व थाय् कथं यक्व हे पा। मङ्गोल-मञ्चुरियाया गुं-घाँय् ख्यः व गोबी मरुभूमि व ताक्लामाकान मरुभूमिं उत्तरी चीन व उत्तरपश्चिमया मङ्गोलिया व मध्य एसिया नापंया लागाय् ला धाःसा सबट्रपिकल गुं दक्षिणपूर्वी एसिया नापंया क्षेत्रय् खनेदु। पश्चिमी चीनया भूभाग मेमेगु भूभाग स्वया तज्जा व पालुसे च्वं। हिमालय, काराकोरम, पामिर पर्वत व तियान शान पर्वतं चीनयात दक्षिण एसिया व मध्य एसियानाप बायातःगु दु। हलिमया दकले तज्जागु च्वापुगुं सगरमाथाया च्वका नेपालय् लाः धाःसा थ्व च्वापुगुंया उत्तरी पा चीनय् ला। नापं निगु दकले तःज्जागु च्वापुगुं के२या उत्तरी पा नं चीनय् ला। थ्व देय्या दकले चिज्जागु थाय् एइदिङ पुखु (-१५४ मि) ख। थ्व थाय् हलिमया हे ३गु दकले चिज्जागु थाय् ख। याङ्त्से खुसि व वांगु खुसि हलिमया ३गु व ६गु दकले ताःहाकगु खुसि ख। थ्व निगु हे खुसि चीनया सँदेय् पठारं न्ह्यथना पूर्वी घनाबस्ती दूगु समुद्री क्षेत्रय् क्वचाइ। चीनया तटीय क्षेत्र प्रशान्त महासागर सीमाय् ला व थ्व तट १४५०० किमि ताःहाकः। थ्व तटय् बोहाइ सागर, वांगु सागर, पूर्व चीन सागर व दक्षिण चीन सागर ला।

इतिहास

प्राचीन चिनिया सभ्यता म्हासु खुसिनापंया उब्जाउ बुँइ उत्तरी चिनिया ख्यले न्ह्यथंगु खनेदु। चीनया राजनैतिक व्यवस्था जहानिया राजतन्त्रय् आधारित जुगुलिं आपालं चीनया इतिहास वंश कथं म्हसीकिगु या। थ्व देय्‌या दकलय् न्हापांगु वंश अर्ध-कल्पित म्हासु खुसि सिथया २००० ईपूया जिया वंशं न्ह्यथं धाःसा थ्व देय्‌या लिपांगु वंश चिङ वंशया सन् १९१२या पतन धुंका क्वचाल। २२१ इपूइ चिन वंशं दकले न्ह्यः थी-थी राज्यतयेत थःगु अधीनय् लाका दकले न्हापांगु चिनिया साम्राज्य दयेकल। थ्व धुंका थ्व देय् थी-थी ईलय् एकीकरण जुइगु व हानं विभाजन जुइगु प्रक्रिया जुयाच्वन। मङ्गोल शासकतयेसं चीनय् शासन याःगु कालयात चीनया इतिहासय् युवान काल धाइ।

सोङ राजवंश

सोङ राजवंशं चीनया इतिहासय् सन् ९६० निसें सन् १२७९तक्क शासन यात। थ्व राजवंश न्यागु वंश व झिगु राजतन्त्रया काल धुंका पलिस्था जूगु ख। थ्व वंश धुंका युआन वंशया जुजुतयेसं चीनय् शासन यात। थ्व वंशया सरकारं इतिहासय् हे दकलय् न्हापांगु राष्ट्रिय बैंक नोट वा भोंया ध्येबा दयेकल। नापं, थ्व ईलय् चीनं थःगु न्हापांगु जलसेना दयेकल। थ्व वंशया शासन दूबिलय् चीनं हलिमय् हे दकलय् न्हापांगु बारुद व कम्पास दयेकल।

अर्थतन्त्र

सन् १९७८य् बजाःमुखी आर्थिक सुधार अवलम्बन यायेधुंलिं चीनया अर्थतन्त्रय् तीब्र हिउपा वल। चीन हलिमया दकले याकनं विकशित जुयाच्वंगु अर्थतन्त्रय् छगू व जि -२० मू अर्थतन्त्रय् छगू जुवन। नापं आःया ईले चीन हलिमया दकले तःधंगु निर्यातक व निगु दकले तःधंगु आयातक देय् नं ख। संरा अमेरिका धुंका जिदिपि (नोमिनल) व जिदिपि (पर्चेजिङ पावर प्यारिटी) निगु हे कथं थ्व हलिमया दकले तःधंगु अर्थतन्त्र ख। आइएमएफ अथं जिडिपि नोमिनल प्रति मनु कथं धाःसा चीन ९०गु थासय् व पर्चेजिङ पावर प्यारिटी कथं ९१ थासय् ला। चीन आणविक हतियार दूगु देय् ख व नापं हलिमया दकले अप्व मनु दूगु सेना दूगु देय् नं ख। थ्व देय्या सेना बजेट संरा अमेरिका धुंका हलिमया हे दकले अप्व दू। सन् २००३इ चीन (सोभियत संघ व सं रा अमेरिका धुंका) खगोलय् मनु छ्वैगु ३गु देय् जूगु दु। चीनयात यक्व विज्ञतयेसं सेना विश्लेषकतयेसं, नागरिक नियम विज्ञ व अर्थविज्ञतयेसं उदयमान शक्तिकेन्द्रया रुपय् कायेगु या।

तजिलजि

चीन देय्‌ थःगु तजिलजिया निंतिं हलिमय् नांजाः। चीनया नसाः (चाउमिन, दिमसुम, चिनिया जा, पेकिङ डक, कङ् पाओ चिकेन आदि) हलिमय् नां जाः। थ्व देय्‌या नसा जाकि व छ्वः आधारित दु। थ्व देय्‌या मू भाय् मन्दारिन ख। मन्दारिन नापं क्यान्तोनिज, मङ्गोलियन, कोरियन, मञ्चुरियन, यि, सँदेय् भाय् आदि थीथी भाय् थ्व देसय् ल्हाइगु या। चिनिया लिपि थीथी चिनिया भाय्‌या मंका लिपि ख। थ्व लिपिइ च्वैगु आखःया थीथी भासय् उच्चारण पाइगु जुसां अर्थ छगू हे जुइ। थ्व देय्‌या पारम्परिक वैचारिक पहः व चिन्तनय् स्वता धर्मया यक्व प्रभाव दु। थ्व स्वता धर्म कन्फ्युसियस, लाओ व बुद्ध धर्म ख। थ्व देय्‌या सामरिक कला (मार्सल आर्त) हलिमय् नां जाः। बुद्ध धर्मया शाओलिन संघ थ्व कलाया निंतिं नांजाः। चिनिया वास्तुकलाय् प्यागोडा शैली दकलय् प्रसिद्ध दु। थ्व देय्‌या दबू प्याखंया थःगु हे छगू म्हसीका दु।

दबू प्याखं

चीनय् दबू प्याखंया छगू तःधंगु तजिलजि दु। चिनिया दबू प्याखं (अःपू लिपिइ: 戏曲; परम्परागत लिपिइ: 戲曲; पिन्यिन्: xìqǔ; Jyutping: hei3kuk1; Pe̍h-ōe-jī: hì-khek) हलिंया छगू नांजाःगु दबू म्ये-प्याखं ख। थ्व दबूप्याखंया पलिस्था प्राचीन चीनय् जूगु ख। थी-थी तत्त्व दूगु थ्व दबू प्याखं प्राचीन चीनय् दयाच्वंगु थी-थी दबूकलायात समिस्रित यासें बुयावःगु छगू उन्नत कला ख। शदीयौं शदी तक्क परिष्कृत जुसें थ्व कलां थःगु निश्चित रुप १३गू शदीइ सोङ्ग राजवंशया इलय् काल। थ्व दबूप्याखंया दकलय् न्हापांगु रुप सरल जुसां, समयनापं विस्तार जुसें, संगीत, म्ये, प्याखं, सामरिक कला, एक्रोब्यातिक्स आदि थीथी कलात्मक तत्त्वतेत दुथ्यासें थ्व कलां थःगु आधुनिक दबू प्याखंया रुपय् विकशित जूगु दु। थ्व कला छगू मंका कला ख। थुकिया दुने नं थाय्, सम्प्रदाय आदिया आधारय् थीथी उप-विधात दु। थन्यागु उपविधाय् दकलय् नांजाःगु उपविधा पेकिङ ओपेरा (बेइजिङया दबू म्ये-प्याखं वा जिङ्जु) ख।

• चीन - China
• 
  Beijing
• 
  Great Wall of China
• 
  Dazu, Baoding Shan
• 
  Li river
• 
  Yangshuo
• 
  Luoyang, Longmen grottoes
• 
  Xi'an, Terracotta Army‎‎
• 
  Shanghai