धनवाद जिल्ला, झारखण्ड
इतिहास
सम्पादनसन् १९२८य् धनबादयात पुलिस जिल्ला घोषित यायेनापं थ्व जिल्लाय् प्रशासनिक संरचना पलिस्था जूगु खने दु। [१] भारत स्वतन्त्र जुइधुंका केन्द्र सरकारद्वारा स्थापित राज्य पुनर्गठन आयोगया सिफारिशय् अक्टोबर २४, १९५६य् धनबाद जिल्लाया पलिस्थाया अधिसूचना ल्याखं १९११ जारी जुल।[२] थुकिया छन्हु लिपा अक्टोबर २६य् जिल्लाया प्रथम उपायुक्त शरण सिंहया पदस्थापना व पदग्रहण जुल। थ्व ईले धनबाद जिल्लाय् मानभुम जिल्लाया सदर अनुमण्डलया छुं भाग, धनबाद अनुमण्डल व चास अनुमण्डल जाना थ्व जिल्ला देकुगु ख। जिल्लाया स्वरुपय् सन् १९९१य् तत्कालीन बिहार सरकारं चास अनुमण्डल व गिरिडीह जिल्लायात बेरमो अनुमण्डलय् स्वाना बोकारो जिल्ला गठन याबिले छकः परिवर्तन वल।[३] थ्व धुंका जिल्लाया क्षेत्रफलय् छुं मपानि। जिल्लाया आन्तरिक संरचना धाःसा सन् २००८या नोभेम्बरय् पूर्वी टुण्डी प्रखण्डया पलिस्था नापं परिवर्तन वःगु दु। थुकिया पलिस्थानापं थ्व जिल्लाय् आः ९ प्रखण्ड जूगु दु।
प्रशासन
सम्पादनथ्व जिल्लाय् छगू अनुमण्डल, ९ प्रखण्ड व ९ अञ्चल दु। [४]
थ्व जिल्लाया प्रशासनिक केन्द्र "समाहरणालय" धनबाद नगरया हीरापुर मौजाय् दु।[५] थन उपायुक्तया ज्याकुथि, अनुमण्डल ज्याकुथि व ट्रेजरीया ज्याकुथि दु। नापं थन प्रहरी अधीक्षकया ज्याकुथि व नगर झ्यालखाना नं दु। ग्रामिण विकास अभिकरण, शिक्षा विभाग, बिजुली विभाग, वनविभाग, कृषि आदि यक्व विभागतेगु ज्याकुथि कम्बाइण्ड बिल्डिङ परिसरय् समाहरणालय स्वया बच्छि किलोमिटर तापाक्क दु। थ्व निगु ज्याकुथिया दथुइ खनन क्षेत्र, विकास प्राधिकरण, माडा, पीएमसीएच आदि मेमेगु ज्याकुथित दु।
थ्व जिल्लाया प्रशासनिक बायेज्या थ्व कथं दु[६]-
- जिल्ला : १ धनबाद
- अनुमण्डल : १ धनबाद
- प्रखंड : ८ धनबाद ,झरिया बाघमारा ,निरसा ,तोपचाँची, टुंडी , गोंविन्दपुर ,बलियापुर
- गां : १३४९ (सन् १९९१ कथं)
- राजस्व अञ्चल निरीक्षक : ८ धनबाद ,झरिया बाघमारा ,निरसा ,तोपचाची, टुंडी , गोविन्दपुर ,बलियापुर
- पञ्चायत ३८३
- नगर निगम : १ धनबाद नगर निगम
- एन. ए. सी. ५
- एन. ए. सी. ,सिन्दरी (बलियापुर प्रखण्ड)
- एन. ए. सी. ,झरिया ( झरिया प्रखण्ड)
- एन. ए. सी. ,छाताटाँड (धनबाद प्रखण्ड)
- एन. ए. सी.,कतरास (बाघमारा प्रखण्ड)
- एन. ए. सी, चिरकुंडा (निरसा प्रखण्ड)
उद्योग
सम्पादनथ्व जिल्ला ह्येंग्वाः उद्योगया निंतिं सकल भारतय् नांजाः। थ्व थासय् दूगु ह्येंग्वायात थ्व जिल्लाया दक्ले नापं, २५०किमि तापाक्क दूगु मेट्रो नगर कोलकाताय् अप्व छ्येलि। कोलकाताया उत्तर-पश्चिम स्थित धनबाद कोलियरीया झरिया क्षेत्रय् थुकिया निंतिं भारतया दक्ले तःधंगु कोकिंग ह्येंग्वाया भण्डार दु।[७]
शैक्षिक संस्था
सम्पादनथ्व जिल्लाया मू शैक्षिक संस्थाय् इंडियन स्कूल अफ माइंस यूनिवर्सिटि - आईएसएमयू, बिहार इंस्टीच्यूट अफ टेक्नोलाजी -बीआईटी सिदंरी आदि दर्जनों कलेज व यक्व प्राइभेट व सरकारी स्कूल ला। वैज्ञानिक मालेज्याया निंतिं सेंट्रल इंस्टीच्यूट फर माइनिंग एण्ड फ्युअल रिसर्च (सी॰आई॰एम ॰एफ॰आर॰)नं धनबादय् स्थापित दु।
परिवहन
सम्पादनथ्व थासय् सडक व रेलमार्ग दु। नापं हवाइमार्गया नं परिमार्जन जुयाच्वंगु दु।
लिधंसा
सम्पादनस्वयादिसँ
सम्पादनविकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Dhanbad district |