मानवशास्त्र

मानवशास्त्र (Anthropology) मनूया वैज्ञानिक अध्ययन ख। थ्व अध्ययनया दुने मनूया व्यवहार,मनूया जीव विज्ञान, संस्कृति, समाज, भाषाविज्ञान आदिया वर्तमान व पुलां रुप नितांया अध्ययन जुइ। थ्व ख्यलय् पुलां मनूतेगु नाप अध्ययन जुइ। सामाजिक मानवशास्त्रं व्यवहारया स्वरुपया अध्ययन याइ धाःसा सांस्कृतिक मानवशास्त्रं सांस्कृतिक अर्थया अध्ययन याइ, गुकिलि विश्वास, मूल्य मान्यता आदि ला। थ्व नितां खँग्वःतेत स्वानाः सामाजिक-सांस्कृतिक मानवशास्त्र धाःगु खँग्वः थौंया इलय् सामान्य रुपं छ्येलिगु या। भाषिक मानवशास्त्रं भासां सामाजिक जीवनयात गुकथं प्रभावित याइ धकाः अध्ययन याइ। जैविक वा भौतिक मानवशास्त्रं मनुया जैविक विकासया अध्ययन याइ।

पुरातत्व, गुकियात प्रायः "विगतया मानवशास्त्र" धाइ, भौतिक प्रमाणया अनुसन्धानया माध्यमं मनुया गतिविधिया अध्ययन याइ। थ्व ख्यःयात उत्तर अमेरिका व एसियाय् मानवशास्त्रया छगू कचा रुपय् कायेगु या धाःसा युरोपय् पुरातत्वयात थःगु हे कथं छगू विषयया रुपय् कायेगु यासें थ्व ख्यःनाप स्वापू दूगु ख्यः, दसु इतिहास व पुरातत्व विज्ञानया अन्तर्गत पुचलय् तइ।

ख्यःत

मानवशास्त्रया ख्यःत थ्व कथं दु:

• सामाजिक सांस्कृतिक मानवशास्त्र
• जैविक मानवशास्त्र: जैविक मानवशास्त्र व भौतिक मानवशास्त्र मनु व गैर-मानव प्राइमेटया जैविक, विकासवादी व जनसांख्यिकीय आयामया अध्ययनय् केन्द्रित मानवशास्त्रीय अनुसन्धानयात वर्णन यायेगु ख्यः ख। थुकिलि मनु व मेमेगु प्राइमेटया विकासयात प्रभावित याःगु जैविक व सामाजिक कारक व समकालीन आनुवंशिक व शारीरिक भिन्नतायात उत्पन्न, स्थायी रुप वा हिलाया जाँच याइ।
• पुरातात्विक मानवशास्त्र: पुरातत्व धयागु मनुया अतीतया भौतिक अवशेषया माध्यमं अध्ययन यायेगु ख्यः खः। कलाकृति, जीवजन्तुया अवशेष, व मनुया परिवर्तित परिदृश्य विगतया समाजया सांस्कृतिक व भौतिक जीवनया प्रमाण ख। पुरातत्वविद्तसें न्हापाया मनूतय् ब्यवहार व सांस्कृतिक अभ्यासया स्वरुप पिकायेत भौतिक अवशेषया जाँच याइ। नृवंशविज्ञान छगू प्रकारया पुरातत्व ख गुकिलिं विगतया मनुतेगु पुचःतयेसं त्वःताः वंगु प्रमाणयात बांलाक्क थुइकेत जीवित मनुतेगु पुचःतेगु अभ्यास व भौतिक अवशेषया अध्ययन याइ। थथे अध्ययन यासें लूगु दसिंया आधारय् विगतय् मनु गथे म्वानाच्वंगु जुइमाः धैगु अनुमान याइ।
• भाषिक मानवशास्त्र: भाषिक मानवशास्त्र मनुया संचारया प्रक्रिया, मौखिक व अमौखिक, ई व थासय् भाषाया भिन्नता, भाषाया सामाजिक छ्येलेज्या, भाषा व संस्कृति दथुइ स्वापू थुइकेगु कुतः याइगु कचाः ख। भाषिक मानवशास्त्रीतेसं प्रायः समाजभाषाविज्ञान (sociolinguistics), व्यावहारिक विज्ञान (pragmatics), संज्ञानात्मक भाषाविज्ञान (cognitive linguistics), संकेतशास्त्र (semiotics), प्रवचन विश्लेषण (discourse analysis), व कथन/धापू विश्लेषण (narrative) नापं स्वापू दूगु क्षेत्रय् ज्या याइ।
• नृवंशविज्ञान मानवशास्त्र

स्वयादिसँ

• मनु