येँया

येँया(अंग्रेजी:Yenya वा Indra Jātrā , खें भाय:इन्द्रजात्रा) वा येंया, येँ व नेपाः यागु दकसें तःधंगु जात्रा ख। येँया धाइगु हे येँयागु जात्रा ख। थ्व जात्राय् नीगु ज्याझ्वः दु, "इन्द्र जात्रा" व "कुमारी जात्रा"। "इन्द्र जात्रा" धका द्य व ख्या यागु ख्वापा प्याखं ख। अले "कुमारी जात्रा" धका कुमारी देवी यागु रथ देय् चाहिलेगु ख।

येँया (इन्द्र जात्रा)
बसन्तपुर लाय्कुलिइ श्वेत भैरवया ख्वापा
मेमेगु नां	इन्द्र जात्रा (खँय् भासय्)
हनिपिं	हिन्दु व बौद्ध नेपाःमी(यामि)
प्रकार	धार्मिक, सांस्कृतिक
महत्त्व	फुकं यामी पिनिगु एकता
न्ह्यथनिगु	द्वादशी
क्वचाइगु	चतुर्थी
तिथि	यांला थ्व द्वादशी निसें यांला गा चतुर्थी तकः
हनेज्या	रथ जात्रा याइगु -चह्रे बले - क्वनेया -पुन्हि बले - थःनेया -तृतीया बले - नानीचाःया
पालन	खः(रथ) जात्रा, दी प्याखं
न्ह्यथनिम्ह	जुजु गणकामदेव

थ्व जात्राय् परिवारखं सु सीगु दःसा उमिइगु लुमन्ति नं याइ। जात्रा यागु मू थाय् बसन्तपुर लाय्कु ख। जात्रा ञलाथ्व द्वादशि निसें ञलागा चौथी तकः (८न्हु तकः) हनिइ।

येँया जात्रा जुजु गणकामदेव नं हनःगु ख। १०गु शताब्दीखे जुजु नं नगर दयेका, फुकं नगरया मनुपिं मिलेजुया च्वनिमा धका थ्व जात्रा हनःगु ख। कुमारी जात्रा १८गु शताब्दी बले सुरु जुगु ख।

ing.jpg|thumb|2600px|यःसिं थनःगु]] थ्व नखः द्वदशीया सुथय् हनुमानध्वाखा(बसन्तपुर) लाय्कुलिइ यःसिं थना (लिङ्ग) सुरु जुइ। यसिंयागु च्वे येँद्य(इन्द्र)यागु ध्वजा दु। यसिंयागु सिं नालादेय् नापं दःगु गुँ यागु छगु सीमाखं येँ तकः सालना हइ।

बःनीबले छेँ मनु सीपिं दुसा परिवारपिं उपाकु वनेगु धका धुपाय्ँ फुकं येँदेय् चाःहिलिइ अले थाय् थासय् मतः च्याकी। ग्वम्ह भजन हाला नं चाःहिलिइ। थ्व चा हिलेगु लाँ येँदेय् यागु पुलांगु देय् ख।

ज्याझ्वः

कुमारी जात्रा

१९गु शताब्दी बलेयागु कुमारी जात्रा, हनुमान ध्वाखाया न्ह्योनि।

रथ चाहिलेगु

कुमारी जात्रा धका कुमारी देवीयागु खः चाहिलेगु, इन्द्रजात्रा नापं जुइ। थ्व जात्रा इ॰सं॰ १७५६ सालखं जुजु जय प्रकाश मल्लयागु ईनिसें सुरु जुगु खः।

थ्व जात्रायागु स्वन्हुबले द्ययागु रुप् धाइगु स्वम्ह मनु गणेश, भैरव् व कुमारीयागु खः बाजं खलः लिने व न्ह्योने सालिइ।

जात्रायागु चह्रे खुन्हुयात "क्वःनेयाः" धाइ, ऊगु बले, रथतः नगरयागु क्वने पाखे चाहिकेता येन्कि। कन्हे पुन्हि खुन्हु यात येँया पुन्हि धाइ। उगु बले रथतः नगरयागु थने येन्कि अले यात्रा यात "थःनेयाः" धाइ। अले नानीचाया धकः खःयात नगरयागु दथुइ किलाघः जुकः येन्कि। नानीचाया बले मिसा तय्सं खः सालिइ।

• चह्रे खुन्हु चाहिकेगु लाँ,क्वःनेयाः (क्वःने चाहिकेगु): बसन्तपुर, मरु, चिकंमुगः, मजिपाः, न्हुःघः, लगं, ह्युमत, भिन्द्य, मरु, बसन्तपुर।
• येंया पुन्हि खुन्हु चाहिकेगु लाँ, थःनेयाः (थःने चाहिकेगु): बसन्तपुर, प्याफल्, यत्खा, न्यत(नरदेवी), त्यंघ, न्ह्योखा, न्हाय्कं त्वाः, असं, केह् त्वाः, वंघ(इन्द्र चोक), मखं, बसन्तपूर।
• नानीचाया बले चाहिकेगु लाँ (दथुइ चाहिकेगु): बसन्तपुर, प्यफल्, यत्खा, न्यत, किलाघः, भेडासिं, वंघः, मखं, बसन्तपुर।

मतः बिये

• लाँ: मरु, प्याफल्, यत्खा, न्यत, त्यंघः, न्ह्योखा, न्हाय्कं त्वाः, असं, केलत्वाः, वंघः, मखं, हनुमान् ध्वाखा, मरु, चिकंमुगः, न्हुःघः, लगं, ह्युमत, भिन्द्य, मरु।
• न्हु: क्वःनेयाः बले

दागिं यात्रा

दागिं

• लं: मरु, प्याफल, यतखा, न्यत, त्यंघः, न्ह्योखा, न्हाय्कं त्वाः, असं, केलत्वाः, वंघः, मखं, हनुमान ध्वाखा, मरु, चिकंमुगः, न्हू घः, लगं, ह्युमत, भिन्द्य, मरु।
• न्हु: क्वःनेयाः बले

बौ मतः

• लं: मरु, प्याफल्, यतखा, न्यत, त्यंघः, न्ह्योखा, न्हाय्कं त्वाः, असं, केलत्वाः, वंघः, मखं, हनुमान् ध्वाखा, मरु, चिकंमुगः, न्हुःघः, लगं, ह्युमत, भिन्द्य, मरु।
• न्हु: क्वःनेयाः बले

क्यनिगु

वतुखे क्यनिगु बाका भैरव

ख्वापा प्याखं

मजिपाः लाखे

मजिपाः लाखे

किपा

• 
  मरुखे येँद्य(इन्द्र) यागु प्रतिमा
• 
  वंघलय्(इन्द्र चोक) आजुद्यः(आकाश भैरव)यागु ख्वापा
• 
  देवी कुमारी
• 
  भैलद्य(भैरव) जुःगु मचा
• 
  कुमारी यागु खः
• 
  रथयात्रा नापं वनीगु पंचबुद्ध
• 
  मजिपाः लाखे
• 
  सवं भक्कु
• 
  पुलु किसी प्याखं
• 
  बौ मतः
• 
  दबू प्याखं हनिगु सुचं
• 
  येँया लाय्कुलिइ च्वंगु श्वेत भैरव

स्वयादिसं

• भैरव प्याखं
• जात्रा