हिण्डोल राग

हिण्डोल राग हिन्दुस्तानी शास्त्रीय सङ्गीतया छगू नांजाःगु राग ख। थ्व उत्तराङ्गप्रधान राग ख। थ्व राग प्रभातकालीन राग ख अर्थात थ्व राग सुथय् हालिगु या। थ्व रागय् वीररसप्रधान रस दु। थ्व राग तीव्रमध्यम प्रकारया राग ख। रागया जीवभूत वादिस्वर धैवतः (ध) ख धाःसा संवादिस्वरः गान्धारः (ग) ख। थ्व राग "कल्याणथाट" गणया दुने ला। ’ध्रुपद’ तथा ’धमार’ शैलीइ आपालं थ्व राग छ्यलिगु या। ’भरत’ तथा ’हनुमतमतयोः’ प्रकारया मूलभूत ६पु राग थ्व राग नाप अन्तर्भूत राग ख।

प्रकृति सम्पादन

थ्व रागया दसु थ्व कथं दु-

नितम्बनीमण्डितरङ्गितासौ
दोला सुखेला सुखमादधानः।
खर्वः कपोलद्युतिकामयुक्तो
हिण्डोलरागः कथितो मुनीन्द्रैः॥
  • आरोहः – स ग म ध नि ध स
  • अवरोहः – स नि ध म ग स
  • पक्कड – ग म ध, ग म ग स

समय सम्पादन

थ्व राग प्रातः कालीन (सुथ)या राग ख।

थाट सम्पादन

पिनेया स्वापू सम्पादन