विक्रमशिला विश्वविद्यालय
विक्रमशिला विश्वविद्यालय प्राचीन भारतया छगू बुद्ध धर्म सीकिगु विश्वविद्यालय ख। थ्व विश्वविद्यालय दूगु थाय् आःया बिहार राज्यया भागलपुर जिल्लाय् ला। थ्व विश्वविद्यालयया पलिस्था पाल वंशया जुजु धर्मपालनं ७७५-८०० ईस याःगु ख।[१] थ्व विश्वविद्यालयं थःगु पलिस्थाया लिपा छकलं हे अन्तर्राष्ट्रीय महत्त्व कायेफत। विक्रमशिला विश्वविद्यालयया नांजाःपिं विद्वानतयेगु छगु ताःहाकःगु धलः हे दयेकेछिं। संदेय्नाप थ्व ब्वनिगु केन्द्रया न्हापा निसें हे विशेष स्वापू दयाच्वन। विक्रमशिला विश्वविद्यालयय् ब्वनेत वइपिं संदेय्या विद्वानतयेगु निंतिं अलग हे छगु अतिथिशाला दयाच्वन। विक्रमशिलां यक्व विद्वान तिब्बत वना अन यक्व ग्रन्थतयेत संदेय् भाषाय् भाय्हिला यात। थ्व विद्वानय् दकले नांजाम्ह दीपंकर श्रीज्ञान ख सुयात उपाध्याय अतीशया नामं नं म्हासीकिगु या। विक्रमशिलाया सफूधुकू सिक्क समृद्ध दुगु ख। विक्रमशिला विश्वविद्यालयय् झिन्निगु शताब्दीइ अध्ययन याइपिं विद्यार्थीतयेगु ल्या ३००० दु। विश्वविद्यालयया कुलपति ६ भिक्षुतयेगु छगु मण्डलया ग्वहालिं प्रबंध व व्यवस्था जुयाच्वन। कुलपतिया अधीन ४म्ह विद्वान द्वार-पण्डिततयेगु छगु परिषदं प्रवेश कायेत वःपिं विद्यार्थीतयेगु परीक्षा कायेगु या।
थ्व विश्वविद्यालयय् व्याकरण, न्याय, दर्शन व तंत्रया अध्ययनया विशेष व्यवस्था दयाच्वन। थ्व विश्वविद्यालयया व्यवस्था सिक्क सुसंगठित जुयाच्वन। पाल शासकंतयेसं शिक्षा क्वचायेधुंका विद्यार्थीतयेत उपाधि बीगु जुयाच्वन। सन १२०३स बख्तियार खिलजीनं विक्रमशिला विश्वविद्यालययात किल्ला धका च्वना आक्रमण यात।[२]
थन बुद्ध धर्म व दर्शननापं न्याय, तत्त्वज्ञान, व्याकरण आदिया शिक्षा नं बीगु या। विद्यार्थीतयेगु सुविधाया निंतिं सफू बिया इमिगु न्ह्यसःया लिसः विद्वान आचार्यतयेसं बीगु जुयाच्वन। थन थुकिया निंतिं थी-थी देसं विद्याध्ययनया निंतिं छात्र वइगु या। शिक्षा समाप्ति धुंका विद्यार्थीयात उपाधि बिया व विद्यार्थीया विषयया दक्षताया प्रमाणया रुपय् नालिगु जुयाच्वन। पूर्व मध्ययुगय् विक्रमशिला विश्वविद्यालयया अतिरिक्त मेगु ब्वनिगु थाय् थुलि महत्त्वपूर्ण मजु कि सुदूर थासं अन विद्यार्थी अध्ययनया निंतिं वनिगु या। थ्व विश्वविद्यालयय् अनेकानेक विद्वानतयेसं थीथी ग्रंथतयेगु रचना यात, गुकियात बौद्ध साहित्य व इतिहासय् नालेगु या। थनया विद्वानय् छुं नांजापिं रक्षित, विरोचन, ज्ञानपाद, बुद्ध, जेतारि रत्नाकर शान्ति, ज्ञानश्री मिश्र, रत्नवज्र वा अभयंकर आदि ला। दीपंकर नाँया विद्वानं करिब २०० ग्रंथतयेगु रचना यात। वय्कः थ्व शिक्षाकेन्द्रया महान प्रतिभाशाली विद्वानय् छम्ह ख। आ थ्व विश्वविद्यालयया खण्डहर अवशेष जक्क दनि।[३]
लिधंसा
सम्पादन- ↑ विक्रमशिला विश्वविद्यालय. मिथिला विहार. १६ अगस्त, २००९ कथं।
- ↑ ईश्वरी प्रसाद, पद्मभूषण (जुलाई १९८६). प्राचीन भारतीय संस्कृति, कला, राजनीति, धर्म तथा दर्शन. इलाहाबाद: मीनू पब्लिकेशन, म्योर रोड. Retrieved on अगस्त २००९.
- ↑ राष्ट्रीय महत्त्व की धरोहर.... लाइवहिंदुस्तान. १६ अगस्त, २००९ कथं।
पिनेया स्वापू
सम्पादन| विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Vikramshila |