विद्युतीय दक्षता
इलेक्ट्रोनिक्स व इलेक्ट्रिकल इन्जिनियरिङय् छगू प्रणालीया विद्युतीय दक्षतायात उपयोगी शक्ति उत्पादन स्वया कुल विद्युतीय शक्ति खपतया भागया कथं परिभाषित याइ। थुकियात सामान्यतया ग्रीक चिधंगु आखः eta (η – ήτα) नं क्यनि। ऊर्जा उत्पादन व इनपुट छगू हे इकाइय् व्यक्त याःसा अन्याःगु दक्षता छगू आयामहीन ल्याः (dimensionless number) जुइ। गन इनपुट व आउटपुट ऊर्जायात छगू हे इकाइइ प्रतिनिधित्व यायेगु प्रचलित वा सुविधाजनक मखु, दक्षता थें न्याःगु मात्राया इकाइ नाप स्वापू दूगु इकाइ दइ। दसुया निंतिं, जीवाश्म इन्धनया विद्युत केन्द्रया ताप दर प्रति किलोवाट-घण्टा बिटियूइ व्यक्त यायेछिं । प्रकाश स्रोतया लुमिनस इफिसियन्सीं छुं मात्राय् शक्ति हस्तान्तरणया निंतिं खनेदइगु प्रकाशया मात्रा व्यक्त याइ व प्रति वाट लुमेनया इकाइ दइ।
साधारण विद्युतीय उपकरणया दक्षता
सम्पादनदक्षतायात प्रभावकारिता लिसे अलमल यायेमज्यू। गुगु प्रणालीं थःगु अप्वः इनपुट पावर बर्बाद याना नं थःगु लक्ष छु खः व हे उत्पादन याइ, व प्रणाली प्रभावकारी जुइ तर दक्ष जुइमखु। दसुया निंतिं छगू चिम जः पिकायेत २% दक्ष जुइफु धाःसा थ्व हे चिमया ल्यंगु ९८% उर्जा तापय् हिलावनि। अर्थात, थ्व हे चिम छगू कोथायात ताप बीगुया निंतिं ९८% दक्ष जुइ व व्यवहारय् तापया निंतिं थ्व थ्यंमथ्यं १००% दक्ष जुइ छाय् धाःसा जःया ऊर्जा नं अन्ततः तापय् हिलेगु जु। छगू इलेक्ट्रोनिक एम्प्लिफायर (दसु: लाउडस्पीकर) गुकिलिं शक्तिया स्रोतं २० वाट कयाः थःगु भारय् १० वाटया शक्ति बी, अन्याःगु एम्प्लिफायर ५०% दक्ष जुइ। (१०/२० × १०० = ५०%)। मेमेगु छुं साधारण दसु थ्व कथं दु:
- इलेक्ट्रिक केतली: ९०% स्वया अप्व (केतलीं लः क्वाकयेत २ निसें ३ मिनेटया दुने तुलनात्मक रुपं म्हो जक ताप ऊर्जा तंकी)।
- छगू प्रिमियम दक्षता इलेक्ट्रिक मोटर: ९०% स्वया अप्व (स्वयादिसँ मू च्वसु: प्रिमियम दक्षता )।
- वर्तमान विद्युत ग्रिडय् छ्यलीगु तःधंगु पावर ट्रान्सफर्मरया दक्षता ९९% स्वयां अप्वः जुइफु। १९गु शताब्दीया सुरुइ धाःसा ट्रान्सफर्मरया दक्षता यक्व म्हो जक दयाच्वन, गुकिलि उर्जा स्वब्वय् छब्व तक्क बर्बाद जुयाच्वन।
- बिजुलि उत्पादन यायेत छ्यलीगु स्टीम पावर प्लान्टया दक्षता ३०-४०% जुइफु।