बुद्ध धर्म: Difference between revisions
Content deleted Content added
mNo edit summary |
|||
Line १४:
# '''दुःख निरोधागामिनी प्रतिपदा सत्य''' - दुःख निरोध यायेगु लँपु अार्य अष्टाङ्गिक मार्ग खः ।
=== प्रतित्यसमुत्पाद ===
‘प्रतीत्य’ धयागु ‘निर्भर जुइगु’ खःसा ‘समुत्पाद’ धयागु ‘उत्पत्ति’ खः । उकिं थुकियागु अर्थ - छुँ नं घटना, वस्तु वा प्रक्रिया थःहे स्वतन्त्र रूपं उत्पन्न जुइ मफु । उपिं फुक्कं हेतु प्रत्येय अथवा कारण व अवस्थाया लिच्वः कथं जक उत्पन्न जुइगु खः । प्रतीत्यसमुत्पादया थ्वहे परिभाषायात थुइकेया लागि विनयपिटकया महावग्गपालीस दया च्वँगु गाथा थन लुमंके बहः जुर्इ - ‘ये धम्मा हेतुप्पभवा, तेसं हेतुं तथागतो आह । तेसञ्च यो निरोधो, एवंवादी महासमणो ॥’ दुःखया कारण व उकिया निरोधया विषयस भगवान बुद्ध देशना याना बिज्याःगु थुगु शिक्षायात अनुलोम व प्रतिलोम कथं कना तःगु दु ।
'''अनुलोम ज्ञान -''' ‘‘इति इमस्मिं सति इदं होति, इमस्सुप्पादा इदं उप्पज्जति, यदिदं – अविज्जापच्चया सङ्खारा, सङ्खारपच्चया विञ्ञाणं, विञ्ञाणपच्चया नामरूपं, नामरूपपच्चया सलायतनं, सलायतनपच्चया फस्सो, फस्सपच्चया वेदना, वेदनापच्चया तण्हा, तण्हापच्चया उपादानं, उपादानपच्चया भवो, भवपच्चया जाति, जातिपच्चया जरामरणं सोकपरिदेवदुक्खदोमनस्सुपायासा सम्भवन्ति। एवमेतस्स केवलस्स दुक्खक्खन्धस्स समुदयो होती’’ति। थुकिया भाव थुकथं दु - थ्व दुगुलिं व दुगु खः, थ्व उत्पत्ति जुगुलिं व उत्पत्ति जुगू खः । गथेकि, अविद्याया कारणं क्रमशः संस्कार, प्रतिसन्धि विज्ञान, पञ्चस्कन्ध, खुगु आयतन अर्थात् मिखा, न्हायेपं, म्येँ, न्हाय्, छ्यँगु व मन उत्पन्न जुर्इ । थुपिं आयतन व उकिया कामविषय लिसे स्पर्श जुइवं सुखद, दुखद वा उपेक्षा वेदना उत्पन्न जुइ । थुपिं वेदना प्रति यः वा मयो भावं प्रतिक्रिया यार्इ बले तृष्णा उत्पन्न यार्इ । वहे तृष्णां उपादान अर्थात् पेप्पुना च्वनीगु स्वभाव उत्पन्न यार्इ । थुगु उपादानया कारणं हे पुनर्जन्म जुइ ।अले जन्मलिसें वइगु संसारया ब्याक्वं दुःखत ल्यू ल्यू वर्इ । थथे कारण व परिणामया अनन्त चाकः यात हे संसार धका धाइ।
'''प्रतिलोम ज्ञान -''' थ्व दुःखचक्रयात त्वाल्हायेगु शिक्षा ज्ञान खः । खुगू आयतन व उकिया विषयया दथुर्इ स्पर्श जुइसाथं उत्पन्न जुइगु वेदनायात शिक्षितम्ह ब्यक्तिं उक्त उत्पन्न जूगु वेदना प्रति योगु वा मयोगु भाव मतःसे साक्षी भावं, तटस्थ भावं चायेका भाविता याना च्वनी । थथे चायेकेगु विधियात स्मृतिप्रस्थान विपस्सना भावना धार्इ । थथे निरीक्षणयाये सःसा वेदना पच्चया तण्हा जुइगु सट्टा वेदना पच्चया पञ्ञा जू वनी । थुकथं दुःखया अनन्त चाकःयात प्रज्ञारूपी तलवारं चन्हंक त्वाथले फर्इ । अनित्य दुःख अनात्मां युक्तगु विद्यां अविद्या यात निरोध यार्इ । अविद्या निरोध जुलकी सम्पूर्ण दुःख निरोध जुर्इ। अविद्याया समूल निरोध यायेगु अचुक उपाय शील समाधि प्रज्ञां युक्तगु आर्य अष्टाङ्गिकमार्ग हे खः ।
===स्कन्ध===
|