द्वाल्खाली भाषिका,सिन्धुपाल्चोक पहरी भाषिका,तोताली भाषिका,चित्लांग भाषिका,येँ-यल-किपू भाषिका व ख्वप भाषिका थें भायलचं व खँग्व: दुगु पती भाषिकात यक्व दु। थुपिं भाषिका प्रमुख् मजुगु जुया: आपटतं ल्याखाइ मखु। तर थुपिं भाषिकातय् त: मान्यता मबिगु नं ज्वीमखु। थयौ भाषिका लुभु, बल्बु व स्वनिग:यागू पिने पिने ला:गु थसय् छ्यली। बन्दिपूर यागू भाय् पुलाङ्गु खोप नेवा: भाय् ख:। थथे हय् चि-चीधङ्गु भाषिकात यक्व हय् दु व मेमेगु भाषा यागु प्रभावय् झन मेमेगु भाषिकात दयावै। ईथनोलगयागु कथं नेपालभाषाया क्वय् बियात:गु भाषिकात दु-
* [[यलय् भाय्]]
* [[ख्वपय् भाय्]]
===येँ-यल-किपू भाषिका===
* [[द्वाल्खा भाय्]]
'''येँ-यल-किपू''' [[नेपालभाषा]]या छगू भाषिका ख। थ्व भाय् [[येँ]], [[यल|यल]] व [[किपु|किपुलि]] ल्हाइ| थ्व भाषिका आप्तं छ्यली। थ्व भाषिकाय् नं [[येँ]], [[यल|यल]] व [[किपु|किपुलि]] भ:चाभ:चा पाइ। थ्व भाषिका [[नेपालभाषा]]या छगू मूल भाषिका ख:। थ्व भाषिकाय् हिन्दू व बौध धर्म बीच छुं भ:चा पाइ।
===ख्वप भाषिका===
'''ख्वप भाषिका''' [[नेपालभाषा]]या छगू भाषिका ख। थ्व भाय् [[ख्वप जिल्ला|ख्वप]]य्, [[भोत नगरपालिका |भोत]]य्, [[पनाती नगरपालिका|पनाती]] व [[धौख्यः|धौख्य]]लय् ल्हाइ|
===द्वाल्खाली भाषिका===
द्वाल्खाली भाषिका आपातं द्वाल्खाय् ल्हाइ। थ्व भाषिकां पुलां नेवा: भाय् पहः क्यनी।
===सिन्धुपाल्चोक पहरी भाषिका===
सिन्धुपाल्चोक पहरी भाषिका सिन्धुपाल्चोकय् च्वङ्गु पिन्सं ल्हाइ। थ्व भाय् आ: आपातं मरया:वन। थ्व थासय् आ: आपातं तामाङ् जाती च्वनी। थ्व भाषिका येँ-यल-किपू भाषिकायागु थें भायलचं दु।
===चित्लांग भाषिका===
चित्लांग भाषिका स्वनिग:यागु उत्तरय् चित्लांग धागु थासय् ल्हाइ।
