कजाख्स्तान

कजाख्स्तान (कजाख: Қазақстан / Qazaqstan, रूसी:Казахстан / Kazakhstán) युरेशियाय् स्थित छगू देय्‌ ख। क्षेत्रफलया आधारय् थ्व हलिमया दक्ले तःधंगु भूपरिवेशष्ठित व ९गु दक्ले तःधंगु देय्‌ ख। थ्व देय्‌या राजधानी उलमाती ख। थ्व देय्‌या राजभाषअ कजाख भाषारूसी भाषा ख।

कजाख्स्तान गणतन्त्र
Қазақстан Республикасы
Qazaqstan Respublïkası
Республика Казахстан
Respublika Kazakhstan
कजाख्स्तानयागु ध्वांय राष्ट्रीय चिं कजाख्स्तानयागु
ध्वांय राष्ट्रीय चिं
म्ये: जिगु कजाख्स्तान

कजाख्स्तानयागु नक्सा
कजाख्स्तानयागु नक्सा


राजधानी अस्ताना
51°10′N 71°30′E
तधंगु सहर उलमाती
औपचारिक भाय कजाख भाषा (राजकीय भाषा), रसियन
सरकार सत्तावादी गणराज्य
 - राष्ट्रपति Kassym-Jomart Tokayev
 - प्रधानमन्त्री करीम मासिमोव
स्वतन्त्रता सोभियत संघनाप 
 - घोषणा डिसेम्बर १६, सन् १९९१ 
क्षेत्रफल  
 - फुकं २,७१७,३०० किमि² (९ गु)
  (१,०४९,१५५ वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) १.७ %
जनसंख्या  
 - २००५ एस्टिमेटेड १४,८२५,००० (६२ गु)
 - जनघनत्व ५.६/किमि² (२१५ गु)
(१४.५/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) २००५ एस्टिमेट
 - फुकं $१३२.७ बिलियन (५६ गु)
 - प्रति छ्यं $८,७०० (७० गु)
मुद्रा तेङ्गे (KZT)
ई क्षेत्र (UTC+५ निसें +६)
 - वर्खा (DST) (UTC+५ निसें +६)
इन्टरनेट TLD .kz
कलिंग कोड +७

मध्य एशियाय् छगू तःधंगु भूभाग दूगु थ्व देय्‌ न्हापा सोभियत संघया भाग ख। सन् १९९१इ सोभियत संघया विघटन धुंका थ्व देशं दक्ले लिपा थःगु स्वतन्त्रता घोषित यात। सोभियत प्रशासन बिले थन यक्व महत्त्वपूर्ण परियोजनात सम्पन्न जुल गुकिलिं यक्व रकेटया प्रक्षेपण निसें कयार ख्रुश्चेवया भर्जिन भूमि परियोजना आदि ला। देय्‌या अधिकांश भूमि स्तेपिज घांय् ख्यः, जंगल व गुं लागां भुनातःगु दु।

इतिहास सम्पादन

भूगोल सम्पादन

प्रशासनिक विभाजन सम्पादन

प्रान्त राजधानी क्षेत्रफल (किमि.²) जनसंख्या
अकमोला कोक्शेताओ 121,400 0,829,000
अकतोबे अकतोबे 300,600 0,661,000
उलमाती(1) उलमाती 000,324.8 1,226,300
उलमाती प्रान्त तालदीकोरान 224,000 0,860,000
अस्ताना(1) अस्ताना 000,710.2 0,600,200
अतीराओ अतीराओ 118,600 0,380,000
बइकोनुर(2) बइकोनुर 000,057 0,070,000
पूर्व कजाख्स्तान वसकेमेन 283,300 0,897,000
जामबील तारअज 144,000 0,962,000
कारा आन्नदी काराआन्नदी 428,000 1,287,000
कोसतानाए कोसतानाए 196,000 0,975,000
कीजीलोरदा कीजीलोरदा 226,000 0,590,000
माङईसताओ अकताओ 165,600 0,316,847
उत्तर कजाख्स्तान पेतरोपाभ्ल 123,200 0,586,000
पाभ्लोदार पाभ्लोदार 124,800 0,851,000
दक्षिण कजाख्स्तान शीमकेनत 118,600 1,644,000
पश्चिम कजाख्स्तान वरएल 151,300 0,599,000
किपा:कजाख्स्तानया प्रान्त.svg

Notes:[१]

  • (१) उलमाती व अस्ताना नगरया राज्य स्तरया महत्त्व दु व छुं नं प्रान्तनाप मस्वा।
  • (२) बइकोनुर नगरया विशेष दर्जा दु छाय्‌धाःसा थ्व नगर कजाख्स्तानं रुसयात लीजय् बियातःगु दु व थ्व नगर व बइकोनुर कस्मोड्रोम सन् २०५० तक्क लीजय् दयाच्वनि।

सकल प्रान्तयात छम्ह अकिमं (प्रान्तीय राज्यपालं) प्रशासित याइ। अकिमयात राष्ट्रपतिं मनोनित याइ। नगरीय अकिमतेत प्रान्तीय अकिमतेसं नियुक्त याइ। कजाख्स्तानया सरकारं थ्व देय्‌या राजधानी उलमातीं अस्तानाय् डिसेम्बर १०, १९९७य् हिलाछ्वल।

अर्थतन्त्र सम्पादन

राजनीति सम्पादन

लिधंसा सम्पादन