Wikipedia

क्वेस्वा

क्वेस्वा (रुना सिमि; किस्वा इक्वेडोरय्) दक्षिण अमेरिकायागु छगु नेटिभ अमेरिकी भाषा खः। थ्व भाय् इन्का साम्राज्ययागु भाय् खः। नेटिभ अमेरिकी भाय् तेगु दथुइ दक्ले अप्व छ्येलिगु भाय् थ्व हे खः।

क्वेस्वा
Qhichwa Simi / Runa Shimi / Runa Simi
उच्चारण ['qʰeʃ.wa 'si.mi] ['χetʃ.wa 'ʃi.mi] [kitʃ.wa 'ʃi.mi] [ʔitʃ.wa 'ʃi.mi] ['ɾu.nɑ 'si.mi]
मू भाषी जनसंख्या अर्जेन्टिना, ब्राजिल, बोलिभिया, चिली, कोलम्बिया, इक्वेडोर, पेरु
Region एन्डेज
Native speakers
 १०,०००,०००  (date missing)
ल्याटिन लिपि
आधिकारिक अवस्था
आधिकारिक मान्यता
 बोलिभिया व पेरु; इक्वेडोरयागु थाय्-थासे
भाषा नियमन संस्था none
भाषा कोड
ISO 639-1 qu
ISO 639-2 que
ISO 639-3
que – Quechua (generic)
many varieties of Quechua have their own codes.

भौगोलिक बायेज्या सम्पादन

 

थ्व भाषायागु निगु मू भाषिका दु। व खः

छ्येलेम्हितेगु ल्याखं सम्पादन

थ्व भाषा छ्येलेम्हितेगु ल्याखं थ्व कथलं दु:

  • अर्जेन्टिना: १,००,०००
  • बोलिभिया:२१,००,००० (२००१ तथ्यांक)
  • ब्राजिल: मस्युगु
  • चिली:सिक्क म्हो, लोपोन्मुख (एथ्नोलग कथं)
  • कोलम्बिया:९,००० (एथ्नोलग कथं)
  • ईक्वेडोर: ५,००,००० निसें २२,००,००० तक्क
  • पेरु: ३२,००,०००(१९९३ तथ्यांक


भाषा सम्पादन

सः सम्पादन

थ्व भाषाय् ३गु जक्क सः दु: /a/ /i/ व /u/। थ्व भाषा जक्क ल्हाइपिंस थुकित [æ] [ɪ] व [ʊ] धका उच्चारण याइ। ईस्पान्योल सः /a/ /i/ व /u/ नं थाय्-थासे छ्येलेछिं।

व्यञ्जन सम्पादन

लेबियल एल्भियोलर पोस्टएल्भियोलर प्यालाटल भेलार युभुलर ग्लोट्टल
प्लोसिभ / एफ्रिकेट p t tʃ k q
एस्पिरेटेड प्लोसिभ वा एफ्फ्रिकेट pʰ tʰ tʃʰ kʰ qʰ
इजेक्टिभ p’ t’ tʃ’ k’ q’
फ्रिकेटिभ s h
न्याजल कन्सोनेन्ट m n ɲ
ल्याटरल कन्सोनेन्ट l ʎ
फ्ल्याप कन्सोनेन्ट ɾ
सेन्ट्रल एप्रोक्सिमेन्ट j w



लिपि सम्पादन

ल्याटिन लिपियात हे थ्व भाषा च्वेत छ्येलिगु या:। थ्व भाषायागु भाषिकातेगु च्वेगु शैली पा:, गथे कि:-

Ayacucho Cusco Southern Quechua उल्था
upyay uhyay upyay "त्वनिगु"
utqa usqha utqha "याकन"
llamkay llank'ay llamk'ay "ज्या यायेगु"
ñuqanchik nuqanchis ñuqanchik "झी"
-chka- -sha- -chka- (progressive suffix)
punchaw p'unchay p'unchaw "दिं"

To listen to recordings of these and many other words as pronounced in many different Quechua-speaking regions, see the external website The Sounds of the Andean Languages. There is also a full section on the new Quechua and Aymara Spelling.

व्याकरण सम्पादन

ल्याखं
छगु वचन बहुवचन
मनु (पुरुष) प्रथम Ñuqa Ñuqanchik (inclusive)

Ñuqayku (exclusive)

द्वितीय Qam Qamkuna
तृतीय Pay Paykuna


वर्तमान भूत भविष्य Pluperfect
Ñuqa -ni -rqa-ni -saq -sqa-ni
Qam -nki -rqa-nki -nki -sqa-nki
Pay -n -rqa-n -nqa -sqa
Ñuqanchik -nchik -rqa-nchik -su-nchik -sqa-nchik
Ñuqayku -yku -rqa-yku -saq-ku -sqa-yku
Qamkuna -nki-chik -rqa-nki-chik -nki-chik -sqa-nki-chik
Paykuna -n-ku -rqa-nku -nqa-ku -sqa-ku


स्वया दिसं सम्पादन


References सम्पादन

  • Rodolfo Cerrón-Palomino, Lingüística Quechua, Centro de Estudios Rurales Andinos 'Bartolomé de las Casas', 2nd ed. 2003
  • Mannheim, Bruce, The Language of the Inka since the European Invasion, University of Texas Press, 1991, ISBN 0-292-74663-6
  • Cusihuamán, Antonio, Diccionario Quechua Cuzco-Collao, Centro de Estudios Regionales Andinos "Bartolomé de Las Casas", 2001, ISBN 9972-691-36-5
  • Cusihuamán, Antonio, Gramática Quechua Cuzco-Collao, Centro de Estudios Regionales Andinos "Bartolomé de Las Casas", 2001, ISBN 9972-691-37-3
  • Rodríguez Champi, Albino. (2006). Quechua de Cusco. Ilustraciones fonéticas de lenguas amerindias, ed. Stephen A. Marlett. Lima: SIL International y Universidad Ricardo Palma. [१]

पिनेयागु स्वापूतः सम्पादन

 
विकिपिडिया
क्वेस्वा संस्करण, विकिपिडिया, सितिकं छ्येलिगु हलिमसफूयागु
 
Wikibooks
विकिसफू य् थ्व विषयय् अप्व जानकारी दु:
 
विकिस्नरी
क्वेस्वा संस्करण विकिस्नरी, सितिकं छ्येलिगु खंग्वसफूयागु


विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Quechua
Retrieved from "https://new.wikipedia.org/w/index.php?title=क्वेस्वा&oldid=867673"