गान्धार कला

गान्धार कला छगू प्रसिद्ध प्राचीन दक्षिण एसियाली कला ख। थ्व कलाया उल्लेख वैदिक तथा लिपाया संस्कृत साहित्यय् यानातःगु दु। सामान्यतः गान्धार शैलीया मूर्तितेगु ई प्रथम शदी ईस्वी निसें चतुर्थ शदी ईस्वीया दथुइ ला। नापं, थ्व शैलीया श्रेष्ठतम रचना ५० ई० निसें १५० ई०या दथुइ जूगु खनेदु। गान्धार कलाया विषय-वस्तु बुद्ध धर्मया जुसां कला शैली यूनानी व रोमन जुयाच्वन। अथे जूगुलिं गान्धार कलायात  ग्रीको-रोमन, ग्रीको बुद्धिस्ट कलाया नामं म्हसीकिगु या। थुकिया प्रमुख केन्द्र जलालाबाद, हड्डा, बामियान, स्वात स्वनिगः व पेशावर ख। थ्व कलाय् बुद्धया न्हापांगु मूर्तित  दयेकातःगु खनेदु।[१]

भगवान बुद्धया सुन्दर मूर्ति

थ्व कलाया निर्माणय् तुयुगु व हाकूगु रंगया ल्वंहः छ्येलातःगु खनेदु। गान्धार कलायात महायान धर्मया विकासं प्रोत्साहन याःगु खनेदु। थुकिया मूर्तिइ म्हया लाग्वारा, संरचना आदि स्पष्ट खनेदु व आकर्षक वस्त्रतेगु रंगरुप बांलाक्क खनेदु। थ्व शैलीया शिल्पितेसं वास्तविकताय् म्हो ध्यान बिसें बाह्य सौन्दर्ययात मूर्तरूप बीगु प्रयास याःगु खनेदु। थुकिया मूर्तिइ भगवान बुद्ध यूनानी देवता अपोलोया समान प्रतीत जु। थ्व शैलीइ उच्चकोटिया भाव प्रयोग यासें प्रेम, करुणा, वात्सल्य आदि विभिन्न भावनातेत व अलंकारिताया सुन्दर सम्मिश्रण प्रस्तुत यानातःगु दु। थ्व शैलीइ तिसाया प्रदर्शन यक्व दु। थुकिलि छ्यंया सं ल्युने यंकुसें छप्वः सं दयेकातःगु दु गुकिलिं मूर्तित भव्य व सजीव खनिगु या। कनिष्कया कालय् गान्धार कलाया विकास तच्वलं जूगु खनेदु। भरहुत व सांचीइ कनिष्क द्वारा निर्मित स्तूप गान्धार कलाया दसु ख।[२]

किपा पुचः सम्पादन

लिधंसा सम्पादन

  1. तिवारी, सुरेन्द्र प्रताप (जुलाई २००८). नव भारत इतिहास. कोलकाता: नालन्दा साहित्य सदन. Retrieved on मई २००९.
  2. सिंह, विजयशंकर (जुलाई २००५). भारतवर्ष का इतिहास. कोलकाता: भारती सदन. Retrieved on मई २००४.