शाङ्ग राजवंश

शाङ्ग राजवंश (चिनिया भासय् 商朝, शाङ्ग चाओ; पिनयिन: Shang dynasty) प्राचीन चीनय् करिब १६०० ईसापूर्व निसें १०४६ ईसापूर्व तक्क राज याःगु छगू चिनिया राजवंश ख। थ्व राजवंशया राज्य ह्वाङ्ग हो (म्हासु खुसि)या स्वनिगलय् जूगु ख। चिनिया स्रोततेगु अनुसार थ्व राजवंश शिया राजवंशया राजकाल धुंका वल धाःसा शाङ्ग राजवंश धुंका चीनय् झोऊ राजवंश सत्ताय् वल। चीनया हेनान प्रान्तया सुदूर उत्तरी क्षेत्रय् स्थित यिनशु पुरातत्व स्थलयात शांग राजधानीया स्थान धका कायेगु या। थ्व थासय् ११गू शाही चिहान लूगु दु व लाय्‌कू-देगःया भगनावशेष नं लूगु दु। नापं, ल्वाभः व पशु व मनूया बलि बीगु थाय् नं लूगु दु। द्वलंद्व कँय्, हरिताश्म (जेड), ल्वहँ, क्वँय् व पिचूगु चाःया वस्तुत नं लूगु दु। थन्याःगु थीथी पदार्थय् भिंगु शिल्पज्यां थ्व तजिलजि सिक्क उन्नत जूगु खँ क्यनि।[१]

चीनया शाङ्ग राजवंशया शासन क्षेत्र (म्हासु रंग)
शाङ्ग कालय् क्वँय्‌य् च्वयातःगु चिनिया किपालिपि - अबिलय् थ्व छ्येला भविष्यवाणी यायेगु जुयाच्वन।

चिनिया किपालिपिया च्वखँ सम्पादन

थ्व राजवंशया कालया लुयावःगु छुं कँय्‌या कुचाय् च्वयातःगु आखः लूगु दु। थ्व नापं क्वँय् व काबल्याया कबजयात छ्येला भविष्यवाणी यायेगु भः दयेकूसें उकिलि चिनिया किपाआखलय् च्वयातःगु "आखः" नं लूगु दु। थ्व चिनिया आखःया दकलय् पुलांगु दसिं ख। लखः स्वया अप्व लूगु थन्यागु च्वखँ नं व समयया विचार व चिन्तनया खँय् जः प्वंकेगु ज्या याःगु दु। थुकिलिं चिनिया लहनाया थ्व प्राचीन कालया आर्थिक व्यवस्था, राजनीति, धर्म, कला व चिकित्सा नाप स्वाःगु थीथी सूचं उपलब्ध याःगु दु। अबिलय्‌या ईलय् जुजु व जुजुया च्वमितेसं जक्क च्वये-ब्वने सःगु जुयाच्वन। अथे जूगुलिं थथे याना खोपेयानातःगु आखलं जुजुया हलिंया दृष्टिकोण क्यनिगु ज्या याःगु दु। छुं च्वखँय् हताःया खँ कनातःगु दु, छुं च्वखँय् लानि प्वाथय् दूगु खँ च्वयातःगु दु धाःसा छुं च्वखँय् जुजुया स्याःगु वाःया खँ च्वयातःगु दु।[२]

स्वयादिसँ सम्पादन

लिधंसा सम्पादन

  1. Lives and times: a world history reader, Volume 1, James P. Holoka, Jiu-Hwa Lo Upshur, West Pub. Co., 2002, ... Since the sixth century mere were accounts of sporadic discoveries of inscribed bones from around Yinshu ('Waste of Yin' ... scientific study of inscribed oracle bones from the Shang dynasty ...
  2. Voyages in World History, Valerie Hansen, Kenneth R. Curtis, Cengage Learning, 2008, ISBN 978-0-618-07720-5, ... During the Shang dynasty only the king and his scribes could read and write characters. Presenting the world from the king's vantage point, some oracle bones treat affairs of state, like the outcomes of battles, but many more touch on individual matters, such as his wife's pregnancy or his own aching teeth ...