[[किपा:Solar sys.jpg|300px|thumb|गुरुत्वाकर्षणं ग्रहतयेत सूर्द्यः नापं थःथःगु परिधिइ तइ।(किपाया मापक्रम मथ्या)]]
'''गुरुत्वाकर्षणगेँसु''' छगु प्रकारया [[बलतिबः]] ख। थ्व बलयातिबःया कारणं मात्रा दूगु पिण्डतनाप थःगु मात्राया समानुपातिक आकर्षक बल दइ । न्हिन्हिया जीवनय् थ्व बलया प्रभाव यक्व खनेदु। वस्तुतयेत वस्तुया तौल थ्व हे बलं बि। थ्व बलया कारणं हे वस्तुयात त्वतेबिले वस्तु बँय् कुतुंवनि। गुरुत्वाकर्षणंगेँसुं दिस्पर्स जुयाच्वंगु वस्तुयात छधि याना छगू पिण्डया रुप बि। अतः, पृथ्वी, सुर्द्यः, व खगोलया सकल पिण्डया आकार थ्व हे बलं निर्धारण याइ। थ्व हे बलया कारणं पृथ्वीं सूर्द्यःयात चाहिलि धाःसा तिमिलां पृथ्वीयात चाहिली। समुद्रया ज्वारभाटा, नगुतयेगु ताप व पृथ्वीइ खनेदूगु यक्व अवस्था थ्व हे बलया लिच्वया रुपय् दइच्वनि। प्रकृतिइ दूगु प्यंगु आधारभूत बलय् थ्व छगू ख। प्रकृतिया प्यंगु बलय् गुरुत्वाकर्षण, विद्युतचुम्बकत्व, बल्लागु व बमलागु आणविक बल ला। थ्व प्यंगु बलय् दकले बमलागु बल गुरुत्वाकर्षण ख। आधुनिक भौतिक शास्त्रं थ्व बलयात आइन्स्टाइनया सामान्य सापेक्षतावादया सिद्धान्तं परिभाषित याइ गुकिया कथं थ्व बल जड वस्तु (इनर्सियल वस्तु) निर्धारण याइगु अन्तरिक्ष समयया वक्रताया लिच्वः ख। सरल न्युटनया ब्रह्माण्डिय गुरुत्वाकर्ष्णया नियमं सकल थें भौतिक अवस्थाया स्थिति निर्धारण या।
== खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या ==
=== उत्पत्ति व विकास ===
थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या दक्ले न्ह्य संस्कृतय् जुगु ख। लिपा थ्व खँग्वयागु [[तत्सम खँग्व]]या रुपे यक्व भासे, यक्व कथलं छ्येलेज्या जुल।
=== छ्येलेज्या ===
थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या संस्कृतय् व संस्कृत नाप स्वापू दुगु व संस्कृत नं बुया वगु भाषे जुगु खने दु।
