सरल यन्त्र
खुगु प्रकारया साधारण ज्याभःतयेत "सरल यन्त्र" धाइ। थिपिं थ्व कथं दु
- न्वकू: न्वकू छकथंया ज्याभः ख। थ्व ज्याभः स्वकुंलाःगु जुइ। थन्याःगु स्वकुंलाःगु रुपय् निपा पाःलूगु ख्वाः स्वाना धाः दयेकि। थ्व ज्याभः खुथि साधारण ज्याभःय् छथि ख। थुकियात छधी जुयाच्वंगु धीयात फायेत, सामान ल्ह्वनेयात, वा सामानयात थासय् तयेत आदि ज्याया निंतिं छ्येलि। थुकिलिं तःधंगु क्षेत्रफलय् छ्य्लातःगु बलयात इन्क्लाइन्ड सतहया पर्पेन्दिकुलय् छ्वया ज्या याइ। थ्व ज्याभःया मेक्यानिकल एड्भान्टेज थुकिया हाकः व ब्याया अनुपातं निर्धारित याइ। तःधंगु कोण दूगु चिहाकःगु न्वकूं ज्या याकनं याइ तर थन्यागु न्वकूलि चिधंगु कोण दुगु (ताहाकःगु न्वकूइ) स्वया अप्व बल बीमा।
- पाःलूगु समथर (र्याम्प): पाःलूगु समथर छगु प्रकारया साधारण यन्त्र ख।
- पेच: हिँकिं वा पेच छता साधारन ज्याभः ख। थ्व ज्याभः छता हिना दुहांवनीगु किं ख।
- लेभर:भौतिकशास्त्रय् थिँभः (फ्रांसे lever, "च्वे येंकिगु", c.f. लेभां) छगू प्रकारया साधारण कल ख गुकियात वस्तुतयेत थिनेत छ्यलि। आपालं थ्व छपु ताःहाकःगु नतिं दयेकातइ। भौतिकशास्त्रीय भासं, थ्व भः छ्येला वस्तुयात छगु सेल्लाःगु फल्क्रम वा पिभोटय् मेक्यानिकल शक्तियात गुणन याय्छिं व थन्यागु शक्तियात मेमेगु थासय् छ्येले छिं।
- घिर्नी: घिर्नी छगू धुरीइ स्वानातःगु चक्का ख। चक्काया परिधिइ सनिगु खिपः वा बेल्तयात संका थ्व ज्याभः छ्यलिगु जुइ। घिर्नीया छ्यला थी-थी कथं सामान ल्ह्वनेत, बल तयेत, शक्ति सञ्चार यायेत जुइ। घिर्नीतयेत मुना ब्लक व त्याकल दयेकिगु जुइ गुकिलिं तधंगु बलयात मेक्यानिकल एद्भान्तेज बी। घिर्नीतयेत मुना बेल्त व चेन द्राइभय् छगू रोतेतिङ्ग शाफ्टं मेगु शाफ्टय् बल सञ्चार नं यायेछिं।
- व घःचा व एक्जल।
यौगिक कल निगु वा अप्व साधारण कल स्वाना दयेकी।