स्पेन
स्पेन, आधिकारिक कथं "स्पेन राजतन्त्र" (स्पेनया भासय्: Reino de España, चिहाकलं España) छगू दक्षिण युरोपेली देय् खः। थ्व देय्या निता भूभाग उत्तर अफ्रिकाय् नं दु। थ्व देय् राजनैतिक कथं संवैधानिक राजतन्त्र ख:। आइबेरियन प्रायद्विपया स्वंगु देय्-स्पेन, पोर्तुगाल व एन्दोराय् दकलय् तःधंगु देय् थ्व हे खः। ग्यालिसियाया पश्चिम व दक्षिणय् स्पेन व पोर्तुगलया सीमा स्वा। थ्व देय्या दक्षिणय् जिब्राल्टर जलसन्धि ला धाःसा उत्तरपूर्वय् पाइरिनी पर्वतमालाय् फ्रान्स व एन्दोरा ला। थ्व देसय् भूमध्यसागरया ब्यालेरिक टापू, आन्ध्र सागरया क्यानारी टापू व भूमध्यसागरय् जिब्राल्टर नापंया प्लाजाज् दे सोबरानिया धाःगु टापू नं ला। थ्व देय्या उत्तरपूर्वय् पाइरिनीइ लिभिया धाःगु थ्व देय्या चिधंगु नगरया फ्रान्सेली भूभागं प्यखें घेरेयानातःगु दु।
म्ये: मार्चा रियाल १ (स्पेनमि भाषाय् "Royal March") | |
राजधानी | माद्रिद |
तधंगु सहर | माद्रिद |
औपचारिक भाय | इस्पान्योल। छुं स्वशाषित क्षेत्रय् आरानिज, बास्क, कातालान व गालिसियन भाय् नं आधिकारिक भाय्या रुपय् छ्येलिगु या। |
सरकार | संवैधानिक राजतन्त्र |
- जुजु | Juan Carlos I |
- प्रधान मन्त्री | José Luis Rodríguez Zapatero |
पलिस्था | १५गु शताब्दी |
- Dynastic Union | 1516 |
- Unification | |
- De facto | 1716 |
- De jure | 1812 |
Accession to EU | January 1, 1986 |
क्षेत्रफल | |
- फुकं | 505,992 किमि² (51st) |
(195,364 वर्ग माइल) | |
- लयागु प्रतिशत (%) | 1.04% |
जनसंख्या | |
- 1 January 2006 एस्टिमेटेड | 44,395,286 (29th) |
- 2005 सेन्सस् | 44,108,530 |
- जनघनत्व | 87,8/किमि² (106th) (220/वर्ग माइल) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) | 2005 एस्टिमेट |
- फुकं | $1.029 trillion (12th) |
- प्रति छ्यं | $26,320 (25th) |
मुद्रा | Euro (€) 2 (EUR )
|
ई क्षेत्र | CET 3 (UTC+1) |
- वर्खा (DST) | CEST (UTC+2) |
इन्टरनेट TLD | .es 4 |
कलिंग कोड | +34
|
1 It also serves as the Royal anthem. 2 Prior to 1999: Spanish Peseta. |
स्पेन धाःगु नां लातिन खँग्व: "हिस्पानिया" नं बुया वःगु खँग्वः खः।
इतिहास
सम्पादनस्पेनया इतिहासयात क्वय् बियातःगु कालखन्दय् बायेछिं
- परापूर्व व रोमनन्ह्यःया आइबेरियन प्रायद्विपया बस्ती
- रोमन साम्राज्य व जर्मनिक कब्जा
- इस्लामी आइबेरिया
- इस्लाम शासनया पतन व एकिकरण
- पूनर्जागरण निसें १९गू शताब्दी
- १९गू शताब्दीया उत्तरार्ध
- नेपोलियन शासनया लिच्वः
- २१गू शताब्दी
राजनीति
सम्पादनस्पेन छगु संवैधानिक राजतन्त्र खः। थन राष्ट्राध्यक्ष छम्ह वंशानुगत जुजु दु व नि बःया संसद दु। मन्त्रिमण्डलया अध्यक्ष मन्त्रिपरिषदया नायः जुइ। थ्व देय्या संसदय् ३५० सदस्य दु|
प्रशासन
सम्पादनव्यवस्थापिक कथं स्पेनयात ५०गु प्रान्तय् विभाजन यानातःगु दु। प्रान्तत जानाः १७गु स्वशाषित समाज व २गु स्वशाषित नगर दयेकी।
NUTS कोद
सम्पादनयुरोपेली संघया तथ्याङ्कया निंतिं प्रादेशिक इकाइया नामाकरण (Nomenclature of Territorial Units for Statistics) कथं थ्व देय्या इकाइत थ्व कथं दु
NUTS १ | कोद | NUTS २ | कोद | NUTS ३ | कोद |
---|---|---|---|---|---|
उत्तर पश्चिम नोर-ओएस्ते (NOROESTE) |
ES1 | गालिसिया | ES11 | आ कोरुन्या (A Coruña) | ES111 |
लुगो (Lugo) | ES112 | ||||
ओउरेन्से (Ourense) | ES113 | ||||
पोन्तेवेद्रा (Pontevedra) | ES114 | ||||
अस्तुरिआस् (Asturias) | ES12 | अस्तुरिआस् | ES120 | ||
कान्ताब्रिआ (Cantabria) | ES13 | कान्ताब्रिआ | ES130 | ||
उत्तर पूर्व नरएस्ते (NORESTE) |
ES2 | बास्क देय् | ES21 | आलावा (Álava/Araba) | ES211 |
गुइपुज़्कोआ (Guipúzcoa/Gipuzkoa) |
ES212 | ||||
विज्काया (Vizcaya/Bizkaia) | ES213 | ||||
नवारे (Navarre) | ES22 | नवारे | ES220 | ||
ला रिओखा (La Rioja) | ES23 | ला रिओखा | ES230 | ||
आरागोन (Aragon) | ES24 | हुएस्का (Huesca) | ES241 | ||
तेरुएल् (Teruel) | ES242 | ||||
ज़ारागोज़ा (Zaragoza) | ES243 | ||||
माद्रिदया पुचः (Community of Madrid) |
ES3 | माद्रिद | ES30 | माद्रिद | ES300 |
केन्द्र (CENTRO) |
ES4 | कास्ताइल-लियोन (Castile-Leon) | ES41 | आविला (Ávila) | ES411 |
बुर्गोस् (Burgos) | ES412 | ||||
लियोन् (León) | ES413 | ||||
पालेन्सिया (Palencia) | ES414 | ||||
सालामाङ्का (Salamanca) | ES415 | ||||
सेगोविया (Segovia) | ES416 | ||||
सोरिया (Soria) | ES417 | ||||
वायादोलिद् (Valladolid) | ES418 | ||||
ज़ामोरा (Zamora) | ES419 | ||||
कास्तिल्-ला माञ्चा (Castile-La Mancha) | ES42 | आल्बासेते (Albacete) | ES421 | ||
सिउदाद् रिआल् (Ciudad Real) | ES422 | ||||
कुएङ्का (Cuenca) | ES423 | ||||
गुआदालाहारा (Guadalajara) | ES424 | ||||
तोलेदो (Toledo) | ES425 | ||||
एक्स्त्रेमादुरा (Extremadura) | ES43 | बादाहोज़् (Badajoz) | ES431 | ||
कासेरेस् (Cáceres) | ES432 | ||||
पूर्व (ESTE) |
ES5 | कातालोनिया | ES51 | बार्सेलोना | ES511 |
गोरोना (Girona) | ES512 | ||||
येइदा (Lleida) | ES513 | ||||
तार्रागोना (Tarragona) | ES514 | ||||
वालेन्सियन पुचः (Valencian Community) | ES52 | एलिकान्ते (Alicante) | ES521 | ||
कास्तेयोन् (Castellón/Castelló) | ES522 | ||||
वालेन्सिया (Valencia) | ES523 | ||||
बालियारिक द्विप (Balearic Islands) | ES53 | इविसा (Eivissa) व फोर्मेन्तेरा (Formentera) |
ES531 | ||
मायोर्का (Mallorca) | ES532 | ||||
मेनोर्का (Menorca) | ES533 | ||||
दक्षिण (SUR) |
ES6 | आन्दालुसिया (Andalusia) | ES61 | अल्मेरिया (Almería) | ES611 |
कादिज़् (Cádiz) | ES612 | ||||
कोर्दोबा | ES613 | ||||
ग्रानादा | ES614 | ||||
हुएल्वा (Huelva) | ES615 | ||||
हाएन् (Jaén) | ES616 | ||||
मालागा (Málaga) | ES617 | ||||
सेविया (Sevilla) | ES618 | ||||
मुर्सिया क्षेत्र (Region of Murcia) |
ES62 | मुर्सिया | ES620 | ||
सिउता (Ceuta) | ES63 | Ceuta | ES630 | ||
मेलिया (Melilla) | ES64 | Melilla | ES640 | ||
कनारियास् (CANARIAS) |
ES7 | कनारी द्विप | ES70 | एल् हिएर्रो (El Hierro) | ES703 |
फुएर्तेवेन्तुरा (Fuerteventura) | ES704 | ||||
ग्रान् कनारिया (Gran Canaria) | ES705 | ||||
ला गोमेरा (La Gomera) | ES706 | ||||
ला पाल्मा (La Palma) | ES707 | ||||
लाञ्जारोते (Lanzarote) | ES708 | ||||
तेनेरिफे (Tenerife) | ES709 |
सन् २००३स संस्करणय् कनारी द्विपतेगु निगु प्रान्त थ्व कथं कोद यानातल:
लास् पाल्मास् (Las Palmas) | ES701 |
सान्ता क्रुज् दे तेनेरिफे (Tenerife) | ES702 |
भूगोल
सम्पादनमूल स्पेनय् यक्व तःजाःगु पठार व पर्वःझ्वःत, दसु: पाइरिनी, सियरा नेभेदा दयाच्वंगु दु। थन्याःगु तःजाःगु थासं यक्व खुसि उत्पत्ति जुइ, दसु ताजो, एब्रो, डुएरो, ग्वाडियाना ग्वादालकुइभर आदि।
अर्थतन्त्र
सम्पादनस्पेनया अर्थतन्त्र मिश्रित स्रोतं दयाच्वंगु दु। थ्व देय्या मंका ग्राहस्थ उत्पादन तच्वः। थ्व देय्या मुद्रा युरो खः।
जनसंख्या
सम्पादनस्पेनया जनघनत्व ८७.८ प्रति वर्ग किमि दु। जनघनत्व थाय्कथं पाः। राजधानी माद्रिद व समुद्र सिथय् यक्व मनूत च्वनिगु या।
स्पेनी मनूतेगु म्हसीका
सम्पादनथ्व देसय् यक्व तजिलजिया मनुत दु। कास्ताइल, कातालान, बास्क, गालिसियन आदि जातीय व तजिलजि थनया मू जातीय म्हसीका ख।
भाय्
सम्पादनस्पेनय् यक्व भाय्त छ्येलिगु या। थनया मू भाय् थ्व कथं दु-
- कास्तिलान् (राष्ट्र भाय्)
- कातालान् (प्रान्तीय)
- युस्कारा (बास्क), बास्क थासय्
- ओसिताब् (प्रान्तीय)
धर्म
सम्पादनरोमन क्याथोलिक थनया मूधर्म खः।
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Spain |