गरः

आधुनिक दर्शन अनुसार ग्रह बृहस्पति वा पृथ्वी थें न्याःगु नगु चाहिलिगु छगु तःधंगु पिण्ड ख। थ्व छगु नगुया तुलनाय् चिग्वारा जुइ, व थुकिलीं जः दयेकेमफु। ग्रहत ग्वारा आकारया जुइ। ग्रहतयेत कक्षय् चाहिलिगु वस्तुतयेत तिमिला धाइ। सौर्य्य मण्डलय् च्यागु ग्रह दु। प्लूटोयात गरःया रुपय् न्हापा नालेगु या। अगस्त २००६स, अन्तरराष्ट्रीय खगोलीय संघया फैसला कथं थ्व छगु बागः ग्रह जुवन। सौर्य्य प्रणालीइ मेगु प्यंगु बागः ग्रह दु: सेरेस, मेकेमेक, इरिस, व हौमिया.

Image of the Solar System planets. Top image shows the Terrestrial planets and the bottom image shows the Gas giants.

"प्लानेट" खंग्व यवन खंग्व πλανήτης (प्लानेतेस्) नं वःगु ख गुकिया अर्थ "फिरन्ते" वा "सनिगु वस्तु" ख। 1990या दशक तक्क मनुतयेसं सौर्य्य प्रणालीइ दुगु ग्रहया बारेय् जक्क सियाच्वन। जुन 2011स दुने मनुतयेसं 563 अन्य ग्रह म्हसीकल। थ्व सकल न्हु ग्रहत मेगु नगुतयेगु परिक्रमा यानाच्वंगु दु: अतः, थिपिं एक्स्ट्रासोलार ग्रह ख। थ्व ग्रहतयेत "exoplanets" नं धायेगु या।

सौर्य् प्रणालीइ

सौर्य मण्डलया गरः।

सौर्य मण्डलया गरः यवन, हिन्दु वा रोमन द्यःतयेगु नां ख। पृथ्वीया नां धाःसा पा। प्राचीन ईले मनुतयेत पृथ्वी बिस्कं गरः धका मच्वंगुलिं थथे जुगु ख। अथेजुसां पृथ्वीयात गब्लें छगु रोमन द्यः तेरा या नामं म्हासीकिगु या। अन्य भाषाय् दसु चिनिया आदिइ थी-थी नां बियातःगु खनेदु। तिमिलातयेत नं द्यःतयेगु व प्राचीन बाखंय् व शेक्सपियर द्वारा च्वयातःगु नाटकया नामं म्हसीकिगु या।

गरः

सुर्द्यः मन्दःया गरःतयेगु छगु धलः थ्व कथं दु। सूर्द्यःया नापं निसें तापाक्क तक्कया आधारय् थ्व धलः व्यवस्थित दु।

गरः	चिं
सुनगु
लुँनगु
बँग्वारा
इनाय्‌नगु
सिँनगु
संनगु
अरुण
वरुण

गरःया प्रकार

खगोलविदतयेसं प्रमुख (वा वास्तविक) गरः व क्षुद्र गरः वा सूर्द्यः परिक्रमा याइगु चिधंगु पिण्डया बारे वर्णन या। क्षुद्र गरःया दसिं क्षुद्रगरः, धूम्रकेतु, व ट्रान्स नेप्चुनियन वस्तु ख।

सौर्य मण्डलय् गरः स्वंगु प्रकारया जुइ:

• स्थलीय वा चट्टानी गरः पृथ्वीया समान जुइ - थुकिलि आपालं लोंह दयाच्वनि: बुध, शुक्र, पृथ्वी, मंगल
• जोभियन या वायु विशाल: थ्व गरलय् आपालं वायु दै: बृहस्पति, शनि, अरुण, वरुण। अरुणीय गरः वायु विशालय् छगु विशेष प्रकारया गरः ख, थुकिलि आपालं हाइड्रोजन व हिलियम दइ।
• च्वापुंगु: गब्ले गब्ले स्वंगु प्रकारया गरः यम (यम आः वया गरः मखुसां) थें न्याःगु गरः मनुतायेसं ल्याखा। थन्यागु गरलय् आपालं च्वापु दयाच्वनि।

सौर्य प्रणालीइ यक्व पिण्ड गरः मजुसां "च्वापुगु" जुयाच्वं। दसिंया निंति सौर्य प्रणालीया पिनेया गरःया च्वापुंगु तिमिलात (ट्राइटन थें न्याःगु) कायेछिं।