बुटवल नेपाःया लुम्बिनी अञ्चलया रुपन्देही जिल्लाया उत्तरी क्षेत्रय् लागु छगू नगरपालिका खः। थ्व नगरं पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रया मूलुखाःया ज्या या[१] । समुद्री सतह स्वया करिव १८३ मीटर च्वय् दुगु थ्व नगरया तापमान गृष्मय् ४५ व चिकुलाय् ८ डीग्री सेल्सीयस तक्क जुगु खने दु[२] । नेपाःया मू राजमार्ग महेन्द्र राजमार्ग व सिद्घार्थ राजमार्ग नापलाइगु थाय् व भारतया सिमाना स्वया २५ कि. मि. उत्तरय् दुगुलिं थ्व थासय् औद्योगिक, बनेज्या व मेमेगु विकासया नेपाःया छगू मू नगर ख।

बुटवल
अञ्चल
 - जिल्ला
लुम्बिनी
 - रुपन्देही
लागा
 - जा
६९.२८ km²
 - १८३ m
ई लागा NST (UTC+५:४५)
जनसंख्या (२००१)
 - जनघनत्व
७५,३८४
 - 
वेबथाय्: www.butwalmun.org.np

भूगोल सम्पादन

थ्व नगरपालिका पश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रया लुम्बिनी अञ्चलया रुपन्देही जिल्लाय् ला। थ्व नगरपालिकाय् ३गू संसदिय निर्वाचन क्षेत्र ला। थ्व नगरपालिका विसं २०१६ फाल्गुण ३य् पलिस्था जुगु ख। थ्व नगरपालिकाय् १५गू वडा दु। नगरपालिकाया क्षेत्रफल ७९५.१० हेक्टर (६९.२८ व.कि.) दु धाःसा वसोवास क्षेत्र २५० हेक्टर दु। थनया बुंज्या क्षेत्र ९०० हेक्टर, बजाः क्षेत्र २०० हेक्टर, गुँ क्षेत्र ५५६७.१७ हेक्टर व मेमेगु १०३५.९३ हेक्टर बुँ दु[३]

थ्व नगरपालिकाया सिमाना थ्व कथं दु[४] -

  • पूर्व - देवदह गा.वि.स.
  • पश्चिम - पर्रोहा गा.वि.स.
  • उत्तर - दोभान गा.वि.स. -पाल्पा
  • दक्षिण - शंकरनगर गा.वि.स. व मोतिपुर गा.वि.स.

जनसंख्या सम्पादन

२०५८या राष्ट्रिय जनगणना कथं थ्व नगरपालिकाया सकल जनसंख्या १०८७५५ दु[५] । थुकिलि स्थायी जनसंख्या ७०२५७ व अस्थायी जनसंख्या ३८४९८ दु। स्थायी जनसंख्याय् मिसा ३४२११ व मिजं ३६०४६ दु। सकल जनसंख्याय् मिजं ५३५१० व मिसा ५५२४५ दु। थ्व नगरपालिकाया जनसंख्या बृद्धिदर ६.१५ प्रतिशत दु[६] । थनया वडा कथं जनसंख्या थ्व कथं दु[७] -

  • वडा १: १०१९
  • वडा २: १४४१
  • वडा ३: १५४३
  • वडा ४: ४५६०
  • वडा ५: ८२५७
  • वडा ६: ३६०५
  • वडा ७: २६०३
  • वडा ८: ६२९८
  • वडा ९: ९२६३
  • वडा १०: ७३५५
  • वडा ११: ५१३८
  • वडा १२: ३८८२
  • वडा १३: ७२८६
  • वडा १४: ४००९
  • वडा १५: ३९९७

बुटवल नग्रपालिकाया मू जातित ब्राम्हण, क्षेत्री, नेवाः, गुरुङ, मगर, ठकुरी, थारु, थकाली आदि ख[८]। थ्व नगरपालिकाया मू धर्म हिन्दू, बौद्ध, मुस्लिम, शिख, क्रिश्चियन, आदि ख।

मौसम सम्पादन

थ्व थाय्‌या न्यूनतम तापक्रम ८ डिग्री सेल्सियस निसें अधिकतम ४५ डिग्री सेल्सियस तक्क जुइ। नेपाःया तापक्रम स्वया थनया तापक्रम अप्व दु। थ्व थाय्‌या मौसमिक बदलाव नेपाःया मेमेगु थासय् थें हे जुइ।

विकास सम्पादन

थ्व नगर क्षेत्र दुने पक्की सतक ३६ किलोमिटर, ग्राभेलिङ १९ किलोमिटर, कच्ची ३४ किलोमिटर व सकलय् ८९ किलोमिटर लं दु[९] । थन छगू अदालत दु। थ्व नगरपालिकाय् दुगु शैक्षिक संस्थात थ्व कथं दु[१०] :

  • सरकारी विद्यालय मा.वि. - १०
  • निजी विद्यालय मा.वि. - २७
  • सरकारी नि.मा.वि. - ५
  • निजी नि.मा.वि. - २
  • सरकारी प्रा.वि. - ७
  • निजी प्रा.वि. - १५
  • उच्च मा.वि.१०+२ - ७
  • क्याम्पस सरकारी - १
  • निजी क्याम्पस - २

थ्व नगरपालिकाय् दुगु अस्पतालत थ्व कथं दु[११] :

  • लुम्बिनी अंचल अस्पताल
  • सिद्धार्थ बाल तथा महिला अस्पताल
  • लुम्बिनी अञ्चल आयुर्वेदिक अस्पताल
  • लायन्स आंखा अस्पताल
  • लुम्बिनी नर्सिङ होम
  • बुटवल हस्पिटल प्रा.लि.

चाहिलिगु थाय् सम्पादन

धार्मिक थाय् सम्पादन

थनया मू धार्मिक थासय् सिद्धबाबा, गणेश मन्दिर, नारायणस्थान, राधाकृष्ण मन्दिर, कालिका मन्दिर, राममन्दिर, भुवनेश्वरी मन्दिर, बौद्ध गुम्बा, पद्म चैत्य विहार आदि दु[१२]

ऐतिहासिक थाय् सम्पादन

थनया ऐतिहासिक थासय् रामापिथेकस अवशेष स्थल, जितगढी किल्ला, मणिमुकुन्द सेन दरवार आदि ला[१३]

पर्यटकिय थाय् सम्पादन

थनया पर्यटकिय थासय् मणिमुकुन्द सेन पार्क, हिलपार्क आदि ला[१४]

लिधँसा सम्पादन

  1. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  2. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  3. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  4. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  5. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  6. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  7. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  8. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  9. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  10. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  11. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  12. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  13. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp
  14. https://web.archive.org/web/20070211021051/http://www.butwalmun.org.np/btlmun_data.asp

स्वयादिसँ सम्पादन

पिनेया स्वापूत सम्पादन

Template:लुम्बिनीयागु थाय्