पाकिस्तान
पाकिस्तान दक्षिण एसियाया छगु देय् ख:। थ्व देय् यागु राजधानी इस्लामावाद ख:। थ्व देय्या पूर्वय् भारत, उत्तरय् चीन व पश्चिमय् अफ्गानिस्तान व इरान व दक्षिणय् अरबी सागर ला। पाकिसतानया अर्थ "पाक" वा शुद्ध मनु च्वनिगु थाय् ख। थ्व नां चौधरी रहिमत अली नं देकूगु ख।
म्ये: कयामी तराना | |
राजधानी | इस्लामाबाद |
तधंगु सहर | कराँची |
औपचारिक भाय | उर्दू, अङ्ग्रेजी |
सरकार | अर्ध-राष्ट्रपतीय व्यवस्था |
- President | परवेज मुसरर्फ |
- प्रधानमन्त्री | शौकत अजिज |
Independence | from the United Kingdom |
- Abbasid Dynasty | 711-962 |
- Ghaznavid Empire | 962-1187 |
- Ghorid Kingdom | 1187-1206 |
- Delhi Sultanate | 1210-1526 |
- Mughal Empire | 1526-1707 |
- Durrani Empire | 1747-1823 |
- घोषित | अगस्ट १४ 1947 |
- गणतन्त्र | March 23 1956 |
क्षेत्रफल | |
- फुकं | 803,940 किमि² (36th) |
(310,403 वर्ग माइल) | |
- लयागु प्रतिशत (%) | 3.1 |
जनसंख्या | |
- 2006 एस्टिमेटेड | 168,803,560[१] (6th) |
- जनघनत्व | 206/किमि² (53rd) (534/वर्ग माइल) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) | 2007 एस्टिमेट |
- फुकं | $475.6 billion (25th) |
- प्रति छ्यं | $3004.5 (125th) |
मुद्रा | Rupee (Rs.) (PKR )
|
ई क्षेत्र | PST (UTC+5:00) |
- वर्खा (DST) | not observed (UTC+6:00) |
इन्टरनेट TLD | .pk |
कलिंग कोड | +92
|
इतिहास
सम्पादनसन् १९४७स्वया न्ह्यः आःया भारत, पाकिस्तान व बंगलादेश बेलायतया उपनिवेश जुया च्वन। भारतया स्वतन्त्रता संग्राम बिले भारतया मुस्मातेसं थःगु निंतिं छगू मेगु हे देय्या मांग यात। थ्व आन्दोलनया नेतृत्व मुहम्मद अली जिन्नाहजुं याना दिल। थ्व कथं १४ अगस्ट १९४७ खुनु पाकिस्तानया पलिस्था जुल।
सीमाया विवादय् पाकिस्तान व भारतं निकः 1948य् व 1965य् कशमीरया मामिलाय् युद्ध यात।
सन् १९४७य् पलिस्था जुइ धुंका सन् १९४८ तक्क पाकिस्तानय् यक्व समस्या वल। 1948य् मोहम्मद अली जिन्नाह मन्त। वय्कः धुंका पाकिस्तानया सत्ता लिआकत अली खानया ल्हातय् ला वन। सन् १९५१य् लिआकत अली खानयागु हत्या जुल। सन् 1951 निसें 1958 तक्क सरकारत वैगु वनिगु ज्या जुया च्वन। सन् 1956य् पाकिस्तान गणतन्त्र घोषित जुल।सन् १९५८य् पाकिस्तानय् मार्शल लः लागू जुल।
सन् १९७१य् बंगलादेश पाकिस्तानं बाया न्हूगु देय्या कथं पलिस्था जुल।
प्रशासन
सम्पादनपाकिसतानय् ४गु प्रान्त, २ केन्द्रिय इलाका व पाकिसतानी कशमीरया २गु भाग दु।
प्रान्त
सम्पादनकेन्द्रिय इलाका
सम्पादनपाकिस्तानी कशमीर
सम्पादन
भूगोल
सम्पादनपाकिस्तान दक्षिण एसियाया पश्चिमी क्षेत्रया छगू देय् ख। पाकिस्तानया दक्षिणी क्षेत्र मैदानी व उत्तरी क्षेत्र पहाडी दु। पाकिस्तानया दक्ले तःधंगु खुसि सिन्धु खुसि ख। थ्व खुसि पाकिस्तानया उत्तरं न्ह्यथना सरहद, पञ्जाब व सिन्ध जुया अरबी सागरय् थ्यनि।
जनसंख्या
सम्पादनजनसंख्या कथं पाकिस्तान हलिमया ६गु तःधंगु देय् ख। नापं थ्व देय्या जनसंख्या सिक्क याकनं अप्वया च्वंगु दु। ।
पाकिस्तानया ९५ प्रतिशत जनसंख्या मुस्मां दु। थुकिलि ६५प्रतिशत सुन्नी व ३० प्रतिशत सिहा मुस्मां दु। पाकिस्तानय् २ प्रतिशतति हिन्दू व १.५ प्रतिशत ख्रिस्टी धर्मावलम्बी दु। थ्व बाहेक थन पारसी, सिख, बौद्ध आदि धर्मावलम्बी नं दु।
पाकिस्तानया राष्ट्रिय भाषा उर्दू ख। अथे जुसां ज्याकुथिलि आपालं अंग्रेजी भाषा नं छ्येलिगु यारते हैं। पाकिस्तानय् उच्च शिक्षा ब्वनिगु भाषा नं अंग्रेजी हे ख। थ्व निगु बाहेक थ्व देशय् पञ्जाबी, सराइकी, सिन्धी, गुजराती, बलोची, बराहवी, पशतो व हिन्द्को आदि भाषा नं छ्येलिगु या।
पाकिसतानया मू जातिइ पञ्जाबी, सिन्धी, पठान, बलोची व मुहाजर ला।
भाषा
सम्पादनभाषा | बयान |
---|---|
उर्दू | राष्ट्रिय भाषा |
अंग्रेजी | सरकारी भाषा |
पञ्जाबी | 45% |
सिन्धी | 15% |
सराइकी (पञ्जाबी थें न्यागु भाषा) | 10% |
उरदू | 8% |
पशतो | 12% |
बलोची | 4% |
हिन्दको, बराहवी, बरशाशकी, चतराली व मेमेगु भाषा | 6% |
मू नगर
सम्पादनपाकिस्तानया मू नगरय् कराची, लाहौर, सा हीवाल, फ़ैसल आबाद, मुलतान, हैदर आबाद, रावलपिण्डी, पिशावर, कोइटा, डेरा इसमाईल ख़ान, बहावल पुर, सरगोधा, झ॰ग, सिखर, डेरा ग़ाज़ी ख़ान, सिआलकोट, गुजरात, गवादर, चतराल, सवात, मरी, शीख़ोपोरा, गुजरांवाला आदि ला।
यातायात
सम्पादनराजमार्ग
सम्पादनपाकिस्तानया राजमार्ग थ्व कथं दु-
नां | मेगु नां | हाकः | न्ह्यथनिगु थाय् | क्वचाइगु थाय् | लंय् लाःगु थाय्त |
एन-5 | क़ौमी शाहराह, जी टी रोड | 1756 किलोमितर | कराची | पिशावर | हैदराबाद, सिखर, मुल्तान, लाहौर |
एन-10 | मकरान साहिली शाहराह | 653 किलोमितर | कराची | गवादर | बेला, ओरमाड़ा, पुसनी |
एन-15 | मांसहरा-चलास रोड | 240 किलोमितर | मांसहरा | चलास | बालाकोट, काग़ान, नारान, जलखड |
एन-25 | आर सी डी शाहराह | 813 किलोमितर | कराची | चमन | बेला, ख़िज़दार, कलात, कोइटा |
एन-35 | शाहराह क़राक़ुरम | 806 किलोमितर | हुस्न अबदाल | ख़ंजर अब | ऐबट आबाद, थाकोट, गिलगित |
एन-40 | 610 किलोमितर | कोइटा | तफ़्तान | नवकुंडी | |
एन-45 | 193 किलोमितर | नौशहरा | चित्राल | देर | |
एन-50 | 332 किलोमितर | कचलाक | डेरा इस्माईल ख़ान | झोब् | |
एन-55 | इंडस हाई वे | 1264 किलोमितर | कराची | पिशावर | दादू, लाड़काना, शिकारपुर, डेरा ग़ाज़ी ख़ान, कोहाट |
एन-65 | 385 किलोमितर | सिखर | सरयाब | सिबी | |
एन-70 | 447 किलोमितर | क़िला सैफ़-उल्लाह | मुल्तान | लौरा लाई, डेरा ग़ाज़ी ख़ान | |
एन-75 | मरी ऐक्सप्रैस वे | 90 किलोमितर | ईस्लामाबाद | को हाला | मरी |
एन-80 | 144 किलोमितर | तरनोल | कोहाट | ||
एन-85 | 487 किलोमितर | होशाब | सोराब | पंजगोर | |
एन-90 | 90 किलोमितर | ख़वाज़ा ख़ीला | बशाम | अलपोरी | |
एन-95 | 135 किलोमितर | चकदरा | कालाम | मैंगोरा, ख़वाज़ा ख़ीला, मुदीन, बहरीन | |
ऐस-1 | 167 किलोमितर | गिलगित | अस्कर दो | ||
ऐस-2 | 40 किलोमितर | को हाला | मुज़फ़्फ़र आबाद | ||
ऐस-3 | 55 किलोमितर | मुज़फ़्फ़र आबाद | चकोठी | ||
ई-3 | 100 किलोमितर | वज़ीर आबाद | पिंडी भट्टियां | ||
ई-4 | 184 किलोमितर | फैसलाबाद | ख़ानेवाल | ||
ई-5 | 100 किलोमितर | ख़ानेवाल | लोधरां |