पश्चिम बंगाल
पश्चिमबङ्ग भारतया पूर्बाञ्चलया छगू राज्य ख। थ्व राज्य भारतया ४गु दक्ले अप्व जनसंख्या दूगु राज्य ख। [३] पश्चिमबङ्ग भारतया जिडिपिया ३गु दक्ले अप्व अवदानकारी राज्य ख।[४] थ्व राज्यया पूर्वय् बंगलादेश, उत्तरपूर्वय् आसाम, उत्तरय् भुटान व सिक्किम, उत्तरपश्च्मिय् नेपाः पश्चिमय् बिहार व झारखण्ड व दक्षिणपश्चिमय् उडिसा ला।
| पश्चिमबङ्ग পশ্চিমবঙ্গ |
|||
|---|---|---|---|
| — राज्य — | |||
|
|||
| Nickname(s): N.A. | |||
.svg) |
|||
 |
|||
| देश |  भारत |
||
| अञ्चल | पूर्व भारत | ||
| पलिस्था | १ नभेम्बर, १९५६ | ||
| राजधानी | कलकाता | ||
| बृहत्तम शहर बृहत्तम महानगर |
कलकाता | ||
| जिल्ला | १९गु | ||
| Government | |||
| - राज्यपाल | एम के नारायणन | ||
| - मुख्यमन्त्री | ममता बन्द्योपाध्याय | ||
| - विधानसभा | छगू सदन (२९५ट* क्षेत्र) | ||
| Area | |||
| - Total | ८८,७५२ km2 (३४,२६७.३ sq mi) | ||
| Area rank | 13th | ||
| Population (2011)[१] | |||
| - Total | ९१,३४७,७३६ | ||
| - Rank | 4th | ||
| - Density | १,०२९.२/km2 (२,६६५.७/sq mi) | ||
| Time zone | भारतीय समय (UTC+०५:३०) | ||
| ISO 3166 code | IN-WB | ||
| मनु विकास परिसूचक |  ०.६२५ (मध्यम) |
||
| मनु विकास परिसूचक स्तर | १९तम (२००५) | ||
| साक्षरता | ७७.१%[२] (16th) | ||
| सरकारी भाषा | बंगाली · अंग्रेजी | ||
| Website | wbgov.com | ||
| ^* २९४ जन निर्बाचित, १ जन मनोनीत | |||
अधुनिक "पश्चिमबङ्ग" नामं परिचित भूखण्ड बिगत २ द्व दँ निसें थीथी राज्य व साम्राज्यया अन्तरगत दयाच्वनय। १७५७ सालय् पलाशीर युद्ध त्याना ब्रिटिश इस्ट इन्डिया कम्पनी नं थ्व थासय् थःगु आधिपत्य बिस्तार यात। थ्व बिले कलकाता ब्रिटिश भारतया राजधानी जुवन। २०गु शताब्दीया प्रथमार्धय् बेङ्गल प्रेसिडेन्सि भारतया स्वाधीनता आन्दोलनया छगू मू थासय् परिणत जुल। १९४७ सालय् धर्मया आधारय् बङ्गालयात द्विखण्डित यान हिन्दुप्रधान पश्चिमबङ्ग भारतीय प्रजातन्त्रया छगू राज्यया रुपय् अधिभुक्त जुवन। थ्व धुंकाय दशकय् पश्चिमबङ्गया अर्थ-राजनैतिक ब्यबस्थायात मार्क्सबाद, नक्शलवाद व ट्रेड युनियन आन्दोलन मती बामपन्थी कार्यकलापं थःगु नियन्त्रणय् काल।[५][६][७][८][९]
आया ईले पश्चिमबङ्गया अर्थतन्त्र बमला। थुकिया प्रधान कारण थ्व राज्यया राजनैतिक अस्थिरता, प्रशासनिक ब्यर्थता व भ्रान्त सरकारी नीति खनेदु।[१०][११][१२][१३] हड्ताल,[१४][१५] म्हो मानब विकास परिसूचक,[१६][१७] स्बास्थ्यब्यबस्था व चिकित्साया बांमलागु अवस्था, [१८][१९] ब्यापक सामाजिक अस्थिरता,[२०] निम्न इन्फ्रास्ट्रक्चर ब्यबस्था,[२१][२२] सर्बब्यापी दुर्नीति व राजनैतिक हानाहानि[२३][२४] पश्चिमबङ्गया दीर्घदिंया समस्या जुयाच्वंगु दु। अर्थविदतयेगु विचारय् भारतया सिक्क म्हो उन्नति यानाच्वंगु राज्यय् थ्व छगू ख।[२५][२६][२७]
पश्चिमबङ्ग छगू कृषिनिर्भर राज्य ख। थ्व राज्य भारतया सकल क्षेत्रफलया २.७ प्रतिशत जक्क क्षेत्रफल दुसां थन भारतया ७.८ प्रतिशत मनुतयेसं बसोबास याइ। अतः, पश्चिमबङ्ग भारतया सर्वाधिक जनघनत्त्व दूगु राज्य ख।[२८] १९७७ साल निसें २०११ साल तक्क पश्चिमबङ्गय् भारतीय कम्युनिष्ट पार्टि (मार्क्सवादी) (सिपिआइ(एम)) नेतृत्त्वया बामफ्रन्ट सरकारय् प्रतिष्ठित जुयाच्वन। थ्व सरकार सकल हलिमया इतिहासय् दीर्घतम लोकतान्त्रिक पद्धतिय् निर्वाचित कम्युनिष्ट सरकार ख।[२९][३०][३१] वर्तमानय् बामफ्रन्टयात पराजित याना दक्षिणपन्थी दल तृणमूल कंग्रेस सरकारय् वःगु दु।
पश्चिमबङ्गय् निगु युनेस्को विश्व सम्पदा धलः स्मारक दु- दार्जिलिङ हिमालयन रेल व सुन्दरवन राष्ट्रिय उद्यान।
पश्चिम बंगालया प्रशासनिक विभाग
सम्पादन
पश्चिम बंगालया १९गु जिल्लायात स्वंगु विभागय् विभक्त यानातःगु दु। थ्व स्वंगु विभाग ख-
विभाग कथंया जिल्ला थ्व कथं दु
| प्रेसिडेन्सी विभाग | बर्धमान विभाग | जलपाइगुडि विभाग |
|---|---|---|
थनया मू नसाय् मरिइ चमचम, पंटुआ, पीठा, रसगुल्ला, शौन्देश, लवंग लतिका, मुड़ी, झाल-मुड़ी, मोआ, नमकीनय् आलू फूलकोपीर दालना, आलू पोस्तो, आलुतुआ, आमेर चटनी, आमेर मिष्टी अचार, अनारसेर चटनी, बेगुन भाजा, माछेर झोल, चनार बारा, चनार दालना, चिंगड़ी पकोड़ा, चिंगड़ी माछेर कोफ्ता, छोलार दाल, गुरेर पायेश, खस्ता पोरोंठा, खिचुरी, कोराइशुतीर कोचुरी, कोझी थेंगाइ कोझाम्बु, कुचो आमेर अचार, माछेर कोचुरी, मेथी बैंगन, मिष्टी अचार, नार्कोल नाडु, पिस्ता संदेश, ताउक दाल, टमाटर चटनी आदि ला।
थनया मू प्याखँय् काठी, कीर्तन, गम्भीरा, जात्रा, ढाली, बाउल, मरसिया, रामवेश आदि ला।
लिधंसा
सम्पादन- ↑ Census of India, 2011. Census Data Online, Population.
- ↑ West Bengal front final printing (html). 30 July 2009 कथं।
- ↑ India: Administrative Divisions (population and area). Census of India. मूलिधंसाय् तिथि 2012-12-17 कथं। 2009-04-17 कथं।
- ↑ Gross Domestic Product by prices as of 28 February, 2008.
- ↑ Why India’s Stalinists oppose the US nuclear deal (aspx). WSWS. March 27, 2010 कथं।
- ↑ Fresh gunfight between police, Naxals in West Bengal (aspx). DNA. March 27, 2010 कथं।
- ↑ A slaughter reveals the inadequacy of India’s counterinsurgency effort (aspx). The Economist. Apr 8th 2010 कथं।
- ↑ While the debate goes on whether trade unions must be allowed in the IT sector, the CITU forms one in West Bengal. FrontLine. Dec. 01, 2006 कथं।
- ↑ Waking up too late. The Statesman. 11 April 2010 कथं।
- ↑ Political violence revisits Bengal (cms). Times of India. Jun 10, 2009 कथं।
- ↑ https://web.archive.org/web/20110921023821/http://econ-www.mit.edu/files/2490 Strategy for Economic Reform in West Bengal.
- ↑ http://www.telegraphindia.com/1100713/jsp/frontpage/story_12677609.jsp Minister’s statement that schemes were not ‘properly’ implemented coincides with debate in CPM.
- ↑ http://timesofindia.indiatimes.com/India/8-Indian-states-have-more-poor-than-26-poorest-African-nations/articleshow/6158960.cms 8 Indian states have more poor than 26 poorest African nations.
- ↑ Opposition's bandh against price rise hits life in West Bengal, Kerala, UP (aspx). Hindustan Times. 1 October 2005 कथं।
- ↑ Business in West Bengal affected ahead of Tuesday strike. sify finance. Jun 10, 2009 कथं।
- ↑ West Bengal Human Development Index Report. The Telegraph. October 5, 2008 कथं।
- ↑ [http://www.igidr.ac.in/pdf/publication/PP-062-22.pdf Convergence of Human Development across Indian States]. Hiranmoy Roy and Kaushik Bhattacharjee. October 5, 2008 कथं।
- ↑ A Survey of Public Hospital in Kolkata, by Mansi Shah, June 2010.
- ↑ [https://web.archive.org/web/20120313061115/http://www.wbhealth.gov.in/Externally_Aided_Projects/HSDI-DFID%20Programme%20Memorandum.pdf West Bengal: Health Systems Development Initiative], by Government of West Bengal Government of India DFID, UK, 15 January 2005.
- ↑ Impact of Social Sector Development in West Bengal - Midnapore and Birbhum districts. Planning Commission of India.
- ↑ The people of Bengal created the darkness that envelops them. The Telegraph. October 5, 2008 कथं।
- ↑ Bengal will have to improve its infrastructure, policy reform and governance before the ADB considers extending any poverty alleviation loan, June 2010.
- ↑ West Bengal political violence continues (aspx). Economic Times. 1 October 2005 कथं।
- ↑ Six killed as farmers and communists clash in West Bengal (aspx). Guardian. 1 October 2005 कथं।
- ↑ The Evolution of Industrial Relations in West Bengal (pdf). Dr. Ratna Sen. 2009 कथं।
- ↑ [http://econ.lse.ac.uk/staff/mghatak/westbeng2.pdf Beyond Nandigram: Industrialisation in West Bengal] (pdf). ABHIJIT VINAYAK BANERJEE, PRANAB BARDHAN, KAUSHIK BASU, MRINAL DATTA CHAUDHURY, MAITREESH GHATAK, ASHOK SANJAY, GUHA, MUKUL MAJUMDAR, DILIP MOOKHERJEE, DEBRAJ RAY. 2009 कथं।
- ↑ Issues Regarding Industrialisation in West Bengal (pdf). 2009 कथं।
- ↑ Introduction and Human Development Indices for West Bengal (PDF). West Bengal Human Development Report 2004 pp. pp4–6. Development and Planning Department, Government of West Bengal (May 2004). मूलिधंसाय् तिथि 2006-11-08 कथं। 2006-08-26 कथं।
- ↑ CPI(M) architect of misrule in Bengal. Government of India (2001). IBNLive. April 15, 2009 कथं।
- ↑ The question is not who will win but what lies behind the Left Front's impending electoral victory, its 15th in succession. Government of India (2001). The Hindu. April 15, 2009 कथं।
- ↑ CPI dominana in West Bengal. RUDRANGSHU MUKHERJEE. Jun 10, 2009 कथं।
| विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: West Bengal |