इण्डोनेशिया गणराज्य दक्षिण पूर्व एशिया व ओशिनियाय् स्थित छगू देय्‌ ख। १७,५०८ द्वीपदूगु थ्व देय्‌या जनसंख्या लगभग २३ कोटी दु। थ्व हलिमया प्यंगु दक्ले अप्व जनसंख्या दूगु व दक्ले अप्व मुस्मां जनसंख्या दूगु देय्‌ ख। थ्व देय्‌या राजधानी जकार्ता ख। देय्‌या जमीनी सीमा पापुआ न्यू गिनी, पूर्व तिमोरमलेशियानाप स्वा धाःसा मेमेगु जःलाखःला देय्‌य् सिंगापोर, फिलिपिन्स, अस्ट्रेलियाभारतया अंडमान व निकोबार द्वीपपुचःला।

Republik Indonesia
गणतन्त्र इण्डोनेसिया
इण्डोनेसियायागु ध्वांय जङ्गी निशान इण्डोनेसियायागु
ध्वांय जङ्गी निशान
म्ये: Indonesia Raya

इण्डोनेसियायागु नक्सा
इण्डोनेसियायागु नक्सा


राजधानी जकार्ता
6°08′S 106°45′E
तधंगु सहर जकार्ता
औपचारिक भाय भाषा इण्डोनेसिया
सरकार गणतन्त्र
 - President Susilo Bambang Yudhoyono
 - Vice President Jusuf Kalla
Independence From the Netherlands 
 - Declared 17 August 1945 
 - Recognised 27 December 1949 
क्षेत्रफल  
 - फुकं 1,904,569 किमि² (१६गु)
  (735,355 वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) 4.85%
जनसंख्या  
 - 2005 एस्टिमेटेड 222,781,000 (4th)
 - 2000 सेन्सस् 206,264,595
 - जनघनत्व 117/किमि² (84th)
(303/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) 2005 एस्टिमेट
 - फुकं $977.4 billion (15th)
 - प्रति छ्यं $4,458[] (110th)
मुद्रा Rupiah (IDR)
ई क्षेत्र various (UTC+7 to +9)
 - वर्खा (DST) not observed (UTC+7 to +9)
इन्टरनेट TLD .id
कलिंग कोड +62

इतिहास

सम्पादन

७गु शताब्दी निसें हे इण्डोनेशिया द्वीपसमूह छगू महत्वपूर्ण बनेज्या क्षेत्र दयाच्वंगु इतिहास दु। व ईले श्रीविजय अधिराज्यया शासनय् चीनभारतनाप थ्व देय्‌या व्यापारिक स्वापू दयाच्वन। स्थानीय शासकतयेसं शनै-शनै भारतीय सांस्कृतिक, धार्मिक व राजनीतिक प्रारुपयात ग्रहण यात व कालान्तरय् हिंदूबौद्ध राज्यतयेगु उत्कर्ष जूवन। इण्डोनेशियाया इतिहासय् विदेशीतयेगु यक्व प्रभाव दु। थ्व थाय्‌या प्राकृतिक स्रोतया कारणं थ्व थासय् विशेषकथं बनेज्यामित यक्व वःगु खने दु। मुस्मां बनेज्यामितयेसं थः नाप मुस्मां धर्म थन हल व युरोपीय शक्तितयेसं थ्व टापूपुचले मसलाया बनेज्याया एकाधिकारया निंतिं थः-थः नाप यक्व ल्वाःगु खने दु। साढे स्वसः दँ तक्क डच उपनिवेश जुइ धुंका थ्व देशं लिउ हलिम हताः धुंका स्वतन्त्रता कायेफल।

शैलेन्द्र राजवंश

सम्पादन

शैलेन्द्र राजवंश इन्दोनेसियाया छगू प्राचीन राजवंश ख। थ्व राजवंशया उदय जावाय् ८गु सदीइ जुल। शैलेन्द्र राज्य बुद्ध धर्मया महायान संघया सक्रिय प्रवर्तक व विश्व प्रसिद्ध बोरोबुदुर चैत्य सहित मध्य जावाया केंदु समतल क्षेत्रय् शासन याःगु राजवंश ख। थ्व राजवंशया जुजुतेगु राजकाल थ्व कथं दु-

  • भानु शैलेन्द्र (भानु) (७५२-७७५)
  • विष्णु शैलेन्द्र (विष्णु) (७७५-७८२)
  • इन्द्र शैलेन्द्र (इन्द्र) (७८२-८१२)
  • समरतुंग (८१२-८३३)
  • प्रमोदवर्धिनी (८३३-८५६)
  • बलपुत्रदेव (८३३-८५०)

मजापहित राजवंश

सम्पादन

मजापहित साम्राज्यं इन्दोनेसियाय् १२९३-१५०० तक्क शासन यात। थ्व हिन्दू साम्राज्यय् थ्व देय् सुथां लातः व थ्व युगयात थ्व देय्‌या स्वर्ण युगया रुपय् कायेगु या। हयाम वुरुक थ्व साम्रज्यया दकलय् शक्तिशाली व सफल सम्राट ख। थ्व साम्राज्यया राजवंश थ्व कथं दु-

  • रादेन विजय, कीर्तिराजस जयवर्धन (१२९४ - १३०९)
  • कालगमेत जयनागर (१३०९ - १३२८)
  • श्री गीतार्ज त्रिभुवन विजयतुंगदेवी (१३२८ - १३५०)
  • हयाम वुरुक श्री राजसनगर (१३५० - १३८९)
  • विक्रमवर्धन (१३८९ - १४२९)
  • सुहित (१४२९ - १४४७)
  • कीर्तिविजय ब्रविजय (१४४७ - १४५१)
  • राजसवर्धन ब्रविजय २ (१४५१ - १४५३)
  • सम्राट मदूगु(१४५३-१४५६)
  • पूर्वविशेष गिरिवर्धन ब्रविजय ३ (१४५६ - १४६६)
  • सिंहविक्रमवर्धन सुरप्रभाव ब्रविजय ४ (१४६६ - १४६८ or १४७८)
  • कीर्तिभूमि ब्रविजय ५ (१४६८ - १४७८)
  • गिरीन्द्रवर्धन ब्रविजय ६ (१४७८ - १४९८)

नामाकरण

सम्पादन

थ्व टापू व थ्व नापंया मेमेगु टापू देय्‌तयेगु नां भारतया पुराणय् दीपान्तर भारत (वा सागर पुला वनेमाःगु भारत) धका च्वयातःगु दु। युरोपया च्वमितयेसं १५० दँ न्ह्यः थ्व टापूपुचःयात इण्डोनेशिया (इंद= भारत + नेसोस = द्वीप या नामं) नां बिल। की हजर देवान्तर‎ न्हापाम्ह थन्याम्ह इण्डोनेशियामि ख सुनां थःगु देय्‌या निंतिं इण्डोनेशिया नां छ्येल। कावी भाषाय् च्वयातःगु भिन्नेक तुंग्गल इक (अनेकताय् एकता) थ्व देय्‌या आदर्श वाक्य ख।

थ्व देय्‌या मू भाषा बाहासा इंडोनेशिया ख। मेमेगु भाषाय् बाहासा जावा, बाहासा बाली, बाहासा सुण्डा, बाहासा मदुरा आदि ला। थ्व देय्‌या प्राचीन भाषाया का नां कावी ख गुकिलि देय्‌या मू साहित्यिक ग्रन्थत च्वयातःगु दु।

राजनीति

सम्पादन

थ्व देय्‌या राष्ट्रपतित थ्व कथं दु-

प्रशासनिक विभाजन

सम्पादन
द्विप प्रान्त
सुमात्रा आचे
बाङ्का–बेलितुङ्ग टापू
बेङ्कुलु
जाम्बि
लाम्पुङ्ग
उत्तर सुमात्रा
रियाउ
रियाउ टापू प्रान्त
दक्षिण सुमात्रा
पश्चिम सुमात्रा
जावा बान्तेन
केन्द्रिय जावा
पूर्व जावा
जकार्ता
पश्चिम जावा
योग्यकर्ता
कालिमान्तान केन्द्रिय कालिमान्तान
पूर्व कालिमान्तान
उत्तर कालिमान्तान
दक्षिण कालिमान्तान
पश्चिम कालिमान्तान
म्हो सुन्दा टापू बालि
पूर्व नुसा तेङ्गारा
पश्चिम नुसा तेङ्गारा
सुलावेसी केन्द्रिय सुलावेसी
गोरोन्तालो
उत्तर सुलावेसी
दक्षिण पूर्व सुलावेसी
दक्षिण सुलावेसी
पश्चिम सुलावेसी
मलुकु टापू मलुकु
उत्तर मलुकु
पश्चिम पपुआ क्षेत्र पपुआ
पश्चिम पपुआ प्रान्त


लिधंसा

सम्पादन



एसियाया देय्‌तयेगु धलः

अजरबैजान | अफगानिस्तान | आर्मेनिया | इण्डोनेसिया | इराक | इजरायल | ईरान | उज्बेकिस्तान | उत्तर कोरिया | ओमान | कजाख्स्तान | कतार | क्याम्बोडिया | कीर्गीस्तान | चीन | जापान | ज्योर्जिया | ताजिकिस्तान | तर्कमेनिस्तान | टर्की | थाइल्याण्ड | दक्षिण कोरिया | नेपाल | पाकिस्तान | पूर्व टिमोर | फिलिपिन्स | बहरिन | बंगलादेश | ब्रुनाइ | भारत | भूटान | मलेसिया | मंगोलिया | मालद्विप | म्यानमार | यमन | जोर्डन | रुस | लाओस | लेबानन | भियेत्नाम | संयुक्त अरब ईमिरेट्स् | साइप्रस | साउदी अरबिया | सिंगापुर | सीरिया | श्रीलंका