दाफा

दाफा संगीत छगु प्रकारया नेवाः संगीत ख। थी-थी राग व तालय् आधारित जूगुलिं थ्व संगीतया विधा छता शास्त्रीय संगीत ख। राग व ताल स्वाना हालिगु दाफाया म्येयात ग्वारा धाइगु या। आपालं दाफा सगीत भक्ति भावय् आधारित दु। थुकिया म्ये थी-थी द्यःतयेत देछानातःगु नं खनेदु। थ्व संगीतय् रागय् आधारित थी-थी ऋतु व दिंया थिथि ई कथंया संगीत दयेकातःगु दु। थ्व शास्त्रज्ञतयेसं राग हालेसःपिं व उकियात ग्वहालि याय्‌गु बाजं थायेसःपिं मनुतयेसं राग पाय्‌छि कथं हालिबिलय् मनुया नुगलय् थी-थी कथंया भाव व रस उज्जागर यायेछिं व थुकिलिं दिंया काल व मौसमयात झन् हिसी दयेकी धइगु विचाःतयेगु या।

दाफाया संस्कार

दाफा छता सांस्कृतिक संगीत जूगुलिं थुकियात सञ्चालन यायेगु छगु निश्चित विधि दु। थ्व विधि थ्व कथं सञ्चालन जुइ ^[१]

द्यः ल्हाय्
छुमा
भात्वा
लज
चाली
गौ
धोचा
आरती
द्या ल्हाय्

संगीतया गुण

दाफा संगीत राग व तालय् आधारित जु। म्ये कथं व दाफा खलः कथं थीथी राग व ताल थाइगु या।^[१] साधारणकथं सकल दाफा संगीतय् ३५पु राग प्रचलनय् दु। यक्व राग आः वया लोप नं जुइधुंकूगु दु। किपुल्चाया किसिपिढि दाफा खलःय् ८४पु राग मुंकातःगु दु।^[१] थुकिया लिधंसा कायेगु खःसा दाफा संगीतय् ८४पु वा व स्वया अप्व राग छ्यलातःगु दु। दाफाय् खिं, बबुचा, ताः, बासुरी, पोङ्गाचा, डमरु, आदि बाजं थाइगु या।

राग

स्वयादिसँ: राग

आःया दाफाय् छ्यलिगु राग थ्व कथं दु^[१]-

ताल

स्वयादिसँ: ताल

दाफाय् छ्यलिगु ताल थ्व कथं दु^[१]-

प्रचलन

दाफा थी-थी दाफा खलःतयेसं हालिगु या। दाफा खलःतयेसं दाफा संकेत थी-थी गुथि दयेकातःगु दै। थ्व गुथितयेसं दाफा स्यनिगु, बाजं आदिया जिम्मा कयातःगु दै। आःवया दाफा संगीत विश्वविद्यालय स्तरय् नं संगीतया विधाया रुपय् स्यनिगु यानाहःगु दु। काठमाडौं विश्वविद्यालयया संगीत विभागय् थ्व संगीत सीकेछिं। दाफाय् हालिगु म्ये ऋतु, दिं, वाः कथं पाइगु या। नापं, थी-थी दाफाय् थी-थी संगीत हायेकिगु या। दसु किपुया दाफाय् आइतबाः नासः ग्वारा, सोमबाः कैलाश ग्वारा, मंगलबाः गणेश ग्वारा, बुधबाः भगवान ग्वारा, बिहिबाः मक्षेन्द्र ग्वारा, शुक्रबाः असम्भव ग्वारा व शनिबाः पृथ्वि ग्वारा हायेकिगु या। ^[१] दाफा संगीत कथं थी-थी ईलय् हालिगु राग व म्ये थ्व कथं दु^[३]

थी-थी ऋतुइ हालिगु म्ये

ऋतु	नखः	म्ये
गृष्म	सिथिनखः निसें गथांमुगः चह्रे	सिंज्या
वर्षा	गथांमुगः चह्रे निसें ञला पुन्हि तक्क	तुकाज्या
शरद		सिलु म्ये
हेमन्त	मोहनि	मालश्री
शिशिर		होलि म्ये
वसन्त	श्रीपञ्चमी निसें बुद्ध जयन्ती

न्हिछिया थी-थी ईलय् हालिगु राग

राग	ई
कोला राग	चान्हेया मध्यरात्री निसें १ता ई तक्क
नमामी राग	१ ता निसें २ ता ई तक्क
मालवा राग	२ ता निसें ३ ता ई तक्क
ब्यांचुलि	३ ता निसें ५ता ई तक्क
भक्त राग	५ता निसें ७ता ई तक्क
जयश्री राग	७ता निसें ९ता ई तक्क
मालुवा राग	९ता ई निसें १२ ता ई तक्क न्हिने
बिभास राग	न्हिनेया १२ता ई निसें १ता ई तक्क
आसावरि राग	१ता निसें २ ता ई तक्क
Padmajati	न्हिनेया २ता निसें ३ता ई तक्क
देशा राग	३ता निसें ४या ई तक्क
कौशी राग	४ता निसें ६ ता ई तक्क
केदार राग	६ता निसें ७ता ई तक्क
विजया राग	७ता निसें १०ता ई तक्क
विमास राग	१० ता निसें ११ ई तक्क
नाय राग	११ता ई निसें मध्यरात्री तक्क

लिधंसा

↑ ^१.० ^१.१ ^१.२ ^१.३ ^१.४ ^१.५ च्वसु: परम्परागत दाफा गायनको पद्धति र प्रयोगात्मक लौकिक शास्त्रीय पक्ष, च्वमि:रामकृष्ण दुवाल, विधा: च्वखँ
↑ सफू: नेवार-नेपाली-अंग्रेजी शब्दकोश, पिथनामि: नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान, निर्देशक: कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान, सम्पादकः इश्वरानन्द श्रेष्ठाचार्य
↑ सफू:कान्तिपुर, च्वमि:बासुपासा

थ्व विषयय् विकिपिडिया स्वया पिनेया च्वसु

कार्यपत्र: परम्परागत दाफा गायनको पद्धति र प्रयोगात्मक लौकिक शास्त्रीय पक्ष, च्वमि: रुपेन्द्र महर्जन ख। नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिस्थनय वंगु मिति २०६७ साल फागुन १९ गते थ्व कार्यपत्र रुपेन्द्र महर्जन न्हेब्वेगु ख।

स्वयादिसँ

राग

पिनेया स्वापू

[Duwal-1] १.० ^१.१ ^१.२ ^१.३ ^१.४ ^१.५ च्वसु: परम्परागत दाफा गायनको पद्धति र प्रयोगात्मक लौकिक शास्त्रीय पक्ष, च्वमि:रामकृष्ण दुवाल, विधा: च्वखँ

[2] सफू: नेवार-नेपाली-अंग्रेजी शब्दकोश, पिथनामि: नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान, निर्देशक: कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान, सम्पादकः इश्वरानन्द श्रेष्ठाचार्य

[3] सफू:कान्तिपुर, च्वमि:बासुपासा

[१]

[२]

[३]