गौतम बुद्ध

सिद्धार्थ गौतम (संस्कृत: सिद्धार्थ गौतम; पाली: सिद्धात्थ गोतम) दक्षिण एसियाया उत्तर-पूर्वी भागय् (हाल नेपाः) जन्म कयादिम्ह छम्ह धार्मिक व अध्यात्मिक गुरु ख। वय्‌कलं बौद्ध धर्मया पलिस्था यानादिल। बौद्ध धर्मय् वसपोलयात सम्मासम्बुद्ध (सर्वोच्च बुद्ध) धाइगु या। वसपोलयात "बुद्ध" धाइ गुकिया अर्थ "बोधि ज्ञान प्राप्त जुम्ह" ख। हिन्दू धर्मय् वसपोलयात विष्णुया ९गु अवतारया रुपय् नालिगु या। वसपोलया जन्म व मृत्युया तिथि ग्रेगोरियन पात्रोय् इ पू ५६३ व ४८३यात कायेगु या। वसपोलयात शाक्यमुनि ("शाक्यकुलय् जन्म जुया विज्याम्ह मुनि") नं धायेगु या।

गौतम बुद्ध
सारनाथय् बुद्धया मुर्ति, ४गु शताब्दी।
बूगु	करिब इ॰ पू॰ ५६३ लुम्बिनी, वर्तमान नेपालय्
मदूगु	करिब इ॰ पू॰ ४८३ कुशीनगर, वर्तमान भारतय्
प्रसिद्धि	बौद्ध धर्मया पलिस्थामि
पूर्वाधिकारी	कस्सप बुद्ध
उत्तराधिकारी	मैत्रेय बुद्ध

बुद्ध धर्म पुचः

बुद्ध धर्मया इतिहास बुद्ध धर्मय् कालचक्र बुद्ध धर्मय् संघ

जग चत्तरी आर्य सच्छनि अरियो अट्ठङ्गीको मग्गो पञ्चशील निर्वाण · त्रिरत्न

मू विचाः त्रिलक्षण स्कन्ध · ब्रह्माण्ड · धर्म हलिम · पूर्नजन्म · शून्यता प्रतित्य-समुत्पाद · कर्म

मू मनुत: गौतम बुद्ध बुद्धयागु चेलात: · बुद्धयागु जहान

प्रयास व उपलब्धि बुद्धत्त्व · बोधिसत्त्व अर्हतयागु प्यंगु त्वाथत: पारमिता · ध्यान

थाय कथंयागु बौद्ध धर्मावलम्बी दक्षिणपूर्वी एसियाली · पूर्वी एसियाली तिब्बती · भारतीय · पाश्चात्य

बुद्ध धर्मया कचात थेरवाद · महायान बज्रयान · प्राचीन मेमेगु ख्य:त:

ग्रन्थ सुत्त पिटक · महायान सुत्र बिनय पिटक · अभिधम्म पिटक

पुचः:समसामयिक बुद्ध धर्म सांस्कृतिक पक्ष · विषय बौद्ध धर्म

जीवनी

जन्म

बुद्ध गौतम गोत्र जुगुलिं वसपोलया नां सिद्धार्थ गौतम धाइगु या। वसपोलया जन्म लुम्बिनी, कपिलवस्तु ,लुम्बिनी,नेपाःय् जुगु ख। दक्षिण मध्य नेपाःया लुम्बिनीइ सम्राट अशोकं स्वङ्गु शताब्दी ईसा पूर्वय् बुद्ध बूगु स्मृतिइ छगु स्तम्भ दयेकादिगु दु।

बाल्यकाल

सिद्धार्थया अबु शुद्धोदन छम्ह शाक्य जुजु ख। परम्परागत बाखं कथं सिद्धार्थया मां मायादेवी वसपोल चिधंबिले हे मदिया दिल। छम्ह ऋषिं जुजु शुद्धोधनयात बुद्ध छम्ह महान जुजु वा छम्ह महान साधु जुई धका धाःगु पाली ग्रन्थय् च्वयातःगु दु। थ्व भविष्यवाणी न्यना जुजु शुद्धोदानं थःगु सामर्थ्यं फक्व सिद्धार्थयात दुःखं बायेगु कुतः यानादिल।

शिक्षा

बुद्धया उपदेशया सार थ्व कथं दु-

• सम्यक ज्ञान

बुद्ध अनुसार धम्म थ्व ख:

• जीवनया पवित्रता तयातयेगु
• जीवनया पूर्णता प्राप्त यायेगु
• निर्वाण प्राप्त यायेगु
• तृष्णाया त्याग
• सकल संस्कारयात अनित्य धका नालेगु
• कर्मयात मनुतयेगु नैतिक संस्थाया आधार नालेगु

स्वयादिसँ

• बुद्ध धर्म