शिव
बांगालरुयागु शिव प्रतिमा
बांगालरुयागु शिव प्रतिमा
संस्कृत: Śiva
पाली: शिव
तमिल: சிவன்
स्वापू: त्रिमुर्ति
थाय्: कैलाश पर्वत
शस्त्र/अस्त्र: त्रिशूल
Consort: पार्वती
पर्वत: नन्दी

शिव (अंग्रेजी भाय आइ पि ए: [ʃiːvə], [ʃɪvə] मलयालम ശിവന്‍; हिन्दी: शिव; संस्कृत: शिव;कन्नड: ಶಿವ तमिल: சிவன் तेलेगु:శివ ,/ɕiʋə/) छम्ह हिन्दू द्यः ख। वसपोलया वर्णन शिवपुराणय् यानातःगु द। शिवपुराणय् वय्‌कःया वर्णन थ्व कथं दु-

  • विद्येश्वर संहिता – थ्व संहिता शिव अराधनक्रम विषय निरूपित यानातःगु दु।
  • रुद्र संहिता – थ्व संहिताय् शिव कथा निरूपित यानातःगु दु।
  • शतरुद्र संहिता – थ्व संहिताय् शिवशतावतार निरूपण यानातःगु दु।
  • कोटिरुद्र संहिता – थ्व संहिताय् शैव सम्बन्धित तीर्थ क्षेत्र स्वरूप निरूपण यानातःगु दु।
  • उमा संहिता –
  • कैलास संहिता-
  • वायवीय संहिता-


ज्योतिर्लिङ्गया श्लोक सम्पादन

शिव पुराणया द्वादशज्योतिर्लिङ्गावतारवर्णनं नाम द्विचत्वारिंशोऽध्यायःया द्वादश ज्योतिर्लिंग स्तोत्रम्य् ज्योतिर्लिङ्गया बारेय् थ्व सिलः च्वयातःगु दु-

सौराष्ट्रे सोमनाथं च श्रीशैले मल्लिकार्जुनम्। उज्जयिन्यां महाकालमोङ्कारममलेश्वरम्॥
परल्यां वैद्यनाथं च डाकिन्यां भीमशङ्करम्। सेतुबन्धे तु रामेशं नागेशं दारुकावने॥
वाराणस्यां तु विश्वेशं त्र्यम्बकं गौतमीतटे। हिमालये तु केदारं घुश्मेशं च शिवालये॥
एतानि ज्योतिर्लिङ्गानि सायं प्रातः पठेन्नरः। सप्तजन्मकृतं पापं स्मरणेन विनश्यति॥
एतेशां दर्शनादेव पातकं नैव तिष्ठति। कर्मक्षयो भवेत्तस्य यस्य तुष्टो महेश्वराः॥:
द्वादश ज्योतिर्लिंग स्तोत्रम्

भाय्‌हिला(शाब्दिक)

सौराष्ट्रय् सोमनाथ व श्रीशैलय् मल्लिकार्जुनम्। (सौराष्ट्रे सोमनाथं च श्रीशैले मल्लिकार्जुनम्)
उज्जैनय् महाकाल व ॐकारेश्वर अमलेश्वरम्‌य्।(उज्जयिन्यां महाकालमोङ्कारममलेश्वरम्)
परल्याय् वैद्यनाथ व डाकिन्याय् भीमशङ्करम्। (परल्यां वैद्यनाथं च डाकिन्यां भीमशङ्करम्)
सेतुबन्धय् रामेशं व नागेश दारुकावनय्। (सेतुबन्धे तु रामेशं नागेशं दारुकावने)
वाराणासीइ विश्वेशम् व त्र्यम्बकं गौतमी तटय्। (वाराणस्यां तु विश्वेशं त्र्यम्बकं गौतमीतटे)
हिमालयय् केदार व घुश्मेश शिवालयय्। (हिमालये तु केदारं घुश्मेशं च शिवालये)
थ्व ज्योतिर्लिङ्गया पाठ सनिलय्(सायं) व सुथय् (प्रातः) याइपिंत (एतानि ज्योतिर्लिङ्गानि सायं प्रातः पठेन्नरः।)
न्हेगु जन्मया पाप लुमंका हे सिधइ। (सप्तजन्मकृतं पापं स्मरणेन विनश्यति)
थ्व थासय् वनिपिपिगु इच्छा पूर्ण जुइ। (एतेशां दर्शनादेव पातकं नैव तिष्ठति)
(कर्मक्षयो भवेत्तस्य यस्य तुष्टो महेश्वराः)

स्वयादिसँ सम्पादन

हिन्दू धर्म
श्रुति: वेद · उपनिषद · श्रुत
स्मृति: इतिहास (रामायण, महाभारत, श्रीमदभागवत गीता) · पुराण · सुत्र · आगम (तन्त्र, यन्त्र) · वेदान्त
विचा:त: अवतार · आत्मा · ब्राह्मन · कोसस · धर्म · कर्म · मोक्ष · माया · इष्ट-देव · मुर्ति · पूनर्जन्म · हलिम · तत्त्व · त्रिमुर्ति · कतुर्थगुरु
दर्शन: मान्यता · प्राचीन हिन्दू धर्म · साँख्य · न्याय · वैशेषिक · योग · मीमांसा · वेदान्त · तन्त्र · भक्ति
परम्परा: ज्योतिष · आयुर्वेद · आरति · भजन · दर्शन · दिक्षा · मन्त्र · पुजा · सत्संग · स्तोत्र · ईहिपा: · यज्ञ
गुरु: शंकर · रामानुज · माधवाचार्य · रामकृष्ण · शारदा देवी · विवेकानन्द · नारायण गुरु · औरोबिन्दो · रमन महार्षि · शिवानन्द · चिन्‍मयानन्‍द · शुब्रमुनियस्वामी · स्वामीनारायण · प्रभुपद · लोकेनाथ
विभाजन: वैष्णभ · शैव · शक्ति · स्मृति · हिन्दू पूनरुत्थान ज्याझ्व
द्य: द्यतेगु नां · हिन्दू बाखं
युग: सत्य युग · त्रेता युग · द्वापर युग · कलि युग
वर्ण: ब्राह्मन · क्षत्रीय · वैश्य · शुद्र · दलित · वर्णाश्रम धर्म